Archival Descriptions

Advanced query tips

There are several ways to be more specific in your search query:

"Phrase"
Search an exact match of your query, e.g. "Member lists"
+Phrase
Given word has to be in the result, e.g. +Gestapo
-Phrase
Exclude given word from search, e.g. -Gestapo

Use the following syntax to restrict the search to specific fields:

field:"phrase"
For instance, you can find all descriptions that have the phrase "Auschwitz Birkenau" in their titles by searching for title:"Auschwitz Birkenau".

The following fields are currently available:

  • identifier
  • title
  • creator
  • person
  • place
  • subject
  • address
Displaying items 41 to 60 of 527
Search result ordering
Language of Description: English
Language of Description: Dutch
Country: Belgium

  1. Algemene Diamantbewerkersbond van België.

    We vermelden hier in de eerste plaats de twee ledenboeken, die een uitzonderlijke bron vormen voor de sociale geschiedenis van de diamantsector of genealogisch onderzoek. Het gaat om registers waarin leerling-diamantbewerkers werden ingeschreven, met vermelding van naam en familienaam, geboortedatum en –plaats, woonplaats, werkgever bij wie men in de leer ging, … Bij nagenoeg alle namen staat in de boeken eveneens een foto ingeplakt. Nr. 29.86 heeft betrekking op inschrijving van leerlingen bij “fabrieken niet in regel” (1932-1935); het tweede register onder nr. 29.87 betreft leerlingen ing...

  2. Archief Camille Huysmans.

    Dit archiefbestand, dat op moment van schrijven herordend en opnieuw genummerd wordt, bevat heel wat correspondentie die relevant is voor deze gids. Het gaat om briefwisseling en dossiers inzake dienstbetoon, het regelen van visa en verblijfspapieren, diverse vragen en verzoeken, … De Joodse bevolking komt hierin geregeld aan bod. We vermelden o.a. de correspondentie tussen Huysmans en allerlei particulieren en organisaties in verband met de opvang van naar Antwerpen teruggekeerde overlevenden van de concentratie- en vernietigingskampen. Ook over de kwestie van de Antwerpse diamantindustrie...

  3. Collectie Beeld&Geluid.

    De collectie Beeld&Geluid bevat relevante stukken voor deze gids. Het gaat voornamelijk om foto’s, pamfletten en affiches, vaak naar aanleiding van allerlei herdenkingsplechtigheden, protesten tegen racisme en fascisme, tentoonstellingen, lezingen, … Enkele foto’s daterend uit de jaren ’30 en ’40 hebben betrekking op de antisemitische vervolgingen in Duitsland en het protest hiertegen in België. We noteren daarnaast ook foto’s van ondergedoken Joodse kinderen in de home Edward Anseele. In de collectie vinden we eveneens stickers en affiches van verschillende politieke organisaties ontwo...

  4. Archief van Leopold Flam.

    In dit bestand noteren we vooreerst de vele manuscripten en typoscripten, vaak geannoteerd, van (delen van) boeken, artikels en andere publicaties van Flam. De briefwisseling betreft zowat alle aspecten van Flams privé- en professionele leven. Vooreerst noteren we correspondentie met zijn zoon Henri en de persoonlijke administratie van Flam, maar sporadisch ook contacten met vrijmetselaarsorganisaties, politieke organisaties, verenigingen van verzetslui en oud-gevangenen, evenals Joodse organisaties (o.a. het Comité ter Verdediging van de Joden, de Vereniging van Joodse Politieke Gevangenen...

  5. Papieren van Oscar Plisnier.

    Dit archief bevat stukken uit de ambtsperiode van Plisnier als lid en voorzitter van het Comité van Secretarissen-Generaal, en als Secretaris-Generaal van het Ministerie van Financiën, van Nationale Defensie en Buitenlandse zaken. Relevante stukken hebben betrekking op het protest van het Comité en/of Plisnier tegen de behandeling van Belgische Joden en/of Joodse ambtenaren (nrs. 32 en 274), stukken met betrekking tot de rekrutering en bezoldiging van Joodse ambtenaren (nrs. 256 en 260), en stukken over de anti-Joodse politiek van de bezetter (nr. 466). Daarnaast vinden we in het bestand ev...

  6. Algemeen Geneesherenverbond.

    In dit bestand vinden we twee dossiers “Médecins emprisonnés, déportés et décédés des suites des faits de guerre” (nr. 2578) en “Médecins victimes de la guerre” (nr. 2579), resp. voor de periode 1945-1946, 1948, 1957 en 1940-1945. Beide dossiers hebben betrekking op artsen, aangesloten bij het Algemeen Geneesherenverbond, die omwille van de antisemitische politiek van de bezetter vervolgd, gedeporteerd en/of vermoord werden. Het gaat om naoorlogse briefwisseling met aangesloten federaties en verenigingen, met het oog op het bekomen van meer informatie over de artsen die tijdens de oorlog zi...

  7. Papieren van Marcel-Henri Jaspar.

    Het archief van Marcel-Henri Jaspar bevat een vrij omvangrijke serie correspondentie. Vooral de briefwisseling, handelend over de gebeurtenissen voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog (meer bepaald de oorlogsmisdaden), met personen uit de Belgische politieke en sociale wereld van belang – zie bijvoorbeeld de nrs. 1609-1611 (met Paul-Henri Spaak), 1615 (met Herbert Speyer). Hierbij vermelden we ook nog Jaspars briefwisseling met een aantal Joodse persoonlijkheden o.a. Georges Aronstein (nr. 52; voor de jaren 1940-1964), René Cassin (nr. 401; 1942-1943), Jacques Errera (nr. 661; 1947-1959...

  8. Jozef Cardijn.

    In dit bestand vinden we archiefstukken terug die getuigen van het verstoppen, door de Jeunesse Ouvrière Chrétienne (JOC), van tientallen Joodse kinderen gedurende de Tweede Wereldoorlog. Zie de nrs. 40, 48, 432, 480, 495 en 496. Het gaat o.a. om dossiers inzake contact met de pers naar aanleiding van Cardijns overlijden (o.a. briefwisseling met het Belgisch Israëlitisch Weekblad), rapporten van de Cures pour Adolescents débiles (de centra waar de Joodse kinderen ondergedoken zaten), rapporten over de JOC-activiteit tijdens de oorlog, … uit de periode 1940-1967.

  9. Dienst van het Sekwester (Tweede Wereldoorlog). Hoofdbestuur.

    Enkele dossiers van dit archiefbestand hebben betrekking op de roof van Joodse goederen en vermogens door de Duitse overheden o.a. via de zgn. Verwalter. Nr. 198 bevat briefwisseling en andere stukken over het naoorlogse onderzoek van de plundering van Joods bezit, o.a. de zgn. Hüttemanrekeningen en de gedwongen verkoop van immobiliën en kunstwerken. Onder nr. 208 vinden we een dossier betreffende de Vereniging der Joden in België (met o.a. een gedetailleerd rapport over de VJB opgesteld door het Brussels parket). Daarnaast bevat het bestand een aantal reeksen (zoals de reeksen grootboeken,...

  10. Tweede Wereldoorlogfonds van het Belgische Rode Kruis.

    In dit bestand noteren we, naast de verwachte algemene stukken zoals activiteitenrapporten, notulen, briefwisseling, dienstnota’s, instructies, … eveneens een aantal dossiers in verband met de acties ondernomen door het BRK ten gunste van de vervolgde Joodse bevolking. Nr. 919 bevat een dossier over de repatriëring van gevluchte Joden uit Frankrijk (1940-1941). Het dossier onder nr. 923 handelt over de weigering van het Duitse Rode Kruis om nog informatie te geven over gedeporteerde Joden (1943). Onder de nrs. 917, 918 en 922 noteren we briefwisseling inzake de hulpverlening aan Joden (1941...

  11. Textielcentrale.

    In dit bestand, waarvoor op moment van schrijven nog geen toegang bestond, vinden we stukken terug in verband met de politiek van de bezetter tegenover ‘Joodse’ bedrijven tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het gaat o.a. om briefwisseling van dergelijke ondernemingen, die verplicht werden een overzicht te geven van hun stocks.

  12. Papieren van de Eerste Minister Hubert Pierlot.

    Dit bestand, dat momenteel nog verwerkt wordt, bevat vooreerst correspondentie met verschillende Belgische persoonlijkheden – waaronder Herbert Speyer (jaren 1941-1942). In de reeksen thematische dossiers zijn eveneens een aantal relevante stukken terug te vinden. Ze hebben onder andere betrekking op de ondersteuning van Joodse vluchtelingen uit België door organisaties in Portugal en de hulp aan Joden door Aristides de Sousa Mendes, de Portugese ambassadeur in Bordeaux. Verder noteren we in de thematische dossiers ook andere interessante rapporten – zie vb. een rapport van Maurice Benedict...

  13. Algemeen Secretariaat. Overdracht 1992.

    Dit bestand bevat o.a. een aantal stukken met betrekking tot de omzetting en uitvoering van anti-Joodse bepalingen van de bezetter door het Ministerie van Financiën, zoals circulaires (nr. 27), dossiers met betrekking tot het verwijderen van Joodse ambtenaren in openbare dienst (nr. 391), maatregelen genomen tegen Joden (nrs. 402 en 416), arrestaties van Joden (nr. 520). Daarnaast vinden we ook dossiers terug in verband met de naoorlogse sekwestratie van Duitse overheidsorganen, bezettingsdiensten, bedrijven, …

  14. Verzameling Microfilms van het Algemeen Rijksarchief.

    Deze verzameling bevat enkele microfilms die relevant zijn voor deze gids. We noteren vooreerst, onder nrs. 1324/1 tot en met 1324/3, drie microfilms met privé-archief van Samson Wiener (1851-1914), advocaat, senator, zakenman en lid van de Conseil supérieur van Congo Vrijstaat. De originelen worden bewaard door de familie Wiener, die het Rijksarchief in 1971 de toelating gaf om kopies te maken op microfilm. De documenten (in totaal 29 dossiers) beslaan de periode 1883-1914. Het gaat vooral om briefwisseling en notities, die in het bijzonder betrekking hebben op de activiteiten van Wiener a...

  15. Archief van Marcel Nyns.

    Er zijn in dit bestand, voortgekomen uit Nyns’ functie als secretaris-generaal van Openbaar Onderwijs, enkele dossiers bewaard die betrekking hebben op de behandeling en uitsluiting van Joden in het onderwijs. Het gaat om de nrs. 35, 91 en 127. Daarnaast noteren we de algemene briefwisseling, die eveneens stukken bevat omtrent de organisatie van het Joodse schoolwezen tijdens de bezetting.

  16. Administratie te Londen.

    Dit bestand (dat op moment van schrijven nog niet genummerd is) bevat een aantal dossiers in verband met de Jodenvervolging in België. Zie o.a. de dossiers “D123 Belgian refugees in Spain”, “German occupation” (met o.a. briefwisseling met Herbert Speyer in verband met de onwettelijkheid van de Duitse verordeningen) en “Problem of Jews” (inzake het programma van het American Jewish Congress dat toen ook Belgische medewerkers had).

  17. Archief van de Nationale Bank van België.

    Interessant voor economische geschiedenis zijn de kaartsystemen van Personenvennootschappen met Beperkte Aansprakelijkheid (nrs. 2004-2103, periode 1920-1957), Naamloze Vennootschappen (nrs. 2104-2156, periode 1880-1957), en Coöperatieve Vennootschappen (nrs. 2157-2176, periode 1900-1957) bijgehouden als documentatie. Het gaat om steekkaarten die verwijzen naar de in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad verschenen vennootschapsgegevens. Deze steekkaartensystemen zijn alfabetisch en thematisch (vb. banken, verzekeringsmaatschappijen, …) geordend. We noteren o.a. de steekkaartenbak “NV’s o...

  18. Archief van het Ministerie van Openbare Werken. Bestuur Gesubsidieerde Werken en Wederopbouw. Dossiers van de werken gesubsidieerd door de Staat (Overdrachten 1974-1977).

    In dit bestand vinden we een dossier (dat de jaren 1941-1947 beslaat) met betrekking tot de bouw en vereffening van het arbeidskamp voor uitgewezen Joden in Overpelt – zie nr. 1317. Het dossier bevat onder andere eerder technische briefwisseling tussen een aantal administraties (het Rekenhof, diensten van het Ministerie van Wederopbouw, de gouverneur van de provincie Limburg) over de kwestie welke dienst voor het kamp bevoegd is, wie de eigenaar is van de inboedel, wat de staat van de inboedel is na de bevrijding, enz.

  19. Georges Theunis.

    Het archief van Georges Theunis bevat ten eerste correspondentie met een aantal notabelen van de Belgische Joodse gemeenschap - zoals bijvoorbeeld met Max Gottschalk (nr. 539) en Max Horn (nr. 544). Daarnaast vinden we ook briefwisseling terug met andere personen van Joodse afkomst (zie o.a. nrs. 602 en 631). Ten slotte zijn in het bestand ook een aantal dossiers bewaard betreffende de antisemitische vervolgingen in België en de Joodse vluchtelingen in neutrale en geallieerde landen – zie nr. 751 American Jewish Joint Distribution Committee, World Jewish Congress et Belgian Jewish Represent...

  20. Digitale kopie van het archief van de International Tracing Service te Bad Arolsen.

    Dit indrukwekkende geheel is in feite een conglomeraat van archieven van heel wat verschillende organisaties en instellingen, samengebracht en/of gekopieerd door de ITS om opzoekingen naar personen mogelijk te maken. De focus van dit complexe archief ligt dan ook op de voornaamste groepen slachtoffers – vervolgde personen, dwangarbeiders en displaced persons. De Centrale Naamindex is met meer dan 42 miljoen digitale beelden de meest uitgebreide reeks. Dit steekkaartensysteem fungeert als het globale zoekinstrument voor de identificatie van personen. De verschillende types steekkaarten dekke...