Комисија за утврђивање штете причињене од стране окупатора историјским предметима и знаменитостима Војводине
- Komisija za utvrđivanje štete pričinjene od strane okupatora istorijskim predmetima i znamenitostima Vojvodine
Extent and Medium
2,26 m (2 knjige, 20 kutija)
Creator(s)
- Komisija za utvrđivanje štete pričinjene od strane okupatora istorijskim predmetima i znamenitostima Vojvodine
Biographical History
Odlukom Glavnog narodnooslobodilačkog odbora Vojvodine 135/45 od 2. februara 1945. godine, postavljena je Komisija za utvrđivanje štete počinjene od strane okupatora istorijskim prednetima i znamenitostima Vojvodine. Sedište Komisije je bilo u Novom Sadu. Zadatak Komisije je bio da prikuplja dokazni materijal o pljački, oštećenju ili uništenju svih kulturno-istorijskih predmeta na teritoriji Vojvodine i Baranje, a kao krajnji cilj rada, zajedno sa saveznom komisijom, povraćaj odnetih predmeta u zemlju i naknada štete za oštećene i uništene predmete.
U početku rada Komisija nije imala precizno utvrđenu nadležnost. U tom periodu ona se bavila utvrđivanjem i procenom štete na pokrenom i nepokretnom inventaru škola, crkava i verskih ustanova, kulturno-prosvetnih društava i humanitarnih ustanova i štete na spomenicima prirodnih znamenitosti. Po donošenju Pravilnika o prijavljivanju i utvrđivanju ratne štete (1. avgust 1945) iz delokruga rada Komisije je otpala evidencija nepokretne štete na svim školama, crkvenim opštinama (osim crkava, kapela, manastira i sinagoga), kao i sav šteta naneta humanitarnim ustanovama.
Nerma odluke o ukidanju ove Komisije, ali se u poslednjem predmetu br. 678/46 konstatuje da je prestala sa radom.
Acquisition
Nema podataka iz kojih se može zaključiti kada je građa fonda primljena u Arhiv Vojvodine.
Scope and Content
Građu fonda čine prijave i procene štete na školama, crkvama, sinagogama, manastirskim konacima, raznim društvima i udruženjima, humanitarnim, sportskim, kulturno-prosvetnim ustanovama, muzejima, spomenicima, čitaonicama, umetničkim predmetima fizičkih lica i drugo.
Accruals
Dopune se ne očekuju.
System of Arrangement
Arhivska građa fonda sređena je po principu provenijencije, hronološki po godinama, a unutar godina po brojevima delovodnog protokola.
Conditions Governing Access
Slobodan pristup uz poštovanje odredaba Zakona o kulturnim dobrima RS, 1994.
Conditions Governing Reproduction
Odlukom Arhiva Vojvodine.
Physical Characteristics and Technical Requirements
Arhivska građa je na papiru.
Finding Aids
Sumarni inventar
Istorijska beleška
Geografski registar
Predmetni registar
Note(s)
Po prijavi štete, Komisija je donela zaključke o ratnoj šteti za 19 sinagoga. Naime, kada su u aprilu 1944. godine počeli pogromi Jevreja u Bačkoj, imovina i inventar jevrejskih verskih opština prelazi u državne ruke. Iako je tada imovina Jevreja konfiskovana u potpunosti, Komisija je dobila samo mali deo prijava, i to u izvodima, za predmete od kulturno-istorijskog značaja. U Sremu su počinjena brojna oštećenja i uništenja jevrejskih bogomolja. Imeđu ostalih razrušeni su hramovi jevrejske crkvene opštine u Sremskoj Mitrovici i Rumi (nema prijava, podaci su iz izveštaja o radu Komisije). U Banatu su jevrejske crkvene opštine su odmah po dolasku okupatora rasformiranei; zgrade i sav pokretni inventar je konfiskovan (prijave jevrejskih crkvenih opština iz Vršca, Ninčićeva, Pančeva i Debeljače).
Archivist Note
Opis izradio Aleksandar Bursać, februar 2024.
Sources
Informacioni sistem Arhiva Vojvodine (ISAV)
Rules and Conventions
EHRI Guidelines for Description v.1.0
Places
- Vojvodina