Liebermann, Benek

Benek Liebermann (‘Dov’), afkomstig uit Pools Galicië, kwam in 1929 in Antwerpen aan. Eén van de constanten in zijn leven was zijn politiek engagement. In België was hij (net als in Polen) aanvankelijk lid van de Hashomer Hatzair (als verantwoordelijke voor de Hehalutz). Liebermann richtte vervolgens de Arbeter Yugnt op, een organisatie voor Joodse antifascistische arbeidersjongeren. Zijn syndicalisme – o.a. in de juwelenindustrie – dateert eveneens van deze periode. De overstap naar de KPB (1932) was een logisch gevolg van zijn lidmaatschap van de Kulturfarayn. Liebermann bleef nog lange tijd actief binnen de communistische beweging – hij richtte de Joodse Arbeiders Sport Klub (JASK) op in 1935, nam met JASK deel aan de Arbeidersolympiade in Barcelona (1936), was zeer actief binnen het Comité d’Aide à l’Espagne républicaine etc. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hielp Liebermann met de financiering van de clandestiene KPB en fungeerde zijn huis als ‘postbus’ voor het Rode Orkest. Liebermann en zijn vrouw Feigla (Fela) Gross ondersteunden eveneens, samen met rabbijn Brodt, de naar Limburg verbannen Antwerpse Joden. De vanaf 1942 in Frankrijk ondergedoken Liebermann overleefde de oorlog met valse papieren. Na 1945 zouden Liebermann en Gross, aanvankelijk militanten het Solidarité Juive, gaandeweg van de communistische beweging vervreemden en lid worden van het Centre Communautaire Laïc Juif. Liebermann was ook lid van de (Israëlische) Mapam-partij. In zijn latere leven zette hij zich vooral in voor de herinnering aan het antifascisme en het Joodse verzet – o.a. door het organiseren van een reünie van Joodse oudstrijders van de Internationale Brigades (Madrid, 1986), als medeoprichter van het Comité d’Hommage des Juifs de Belgique à leurs Héros et Sauveurs, als bestuurslid van de Union des anciens Résistants juifs de Belgique, etc. Hij was ook een verdediger van de Jiddische taal en cultuur. Hij schreef al sinds de jaren ’30 voor de Joodse pers in België (o.a. Yiddishe Presse) en het buitenland (o.a. Naïe Presse), en was oprichter van het Comité pour la Culture et la Langue Yiddish, dat hij ook vertegenwoordigde binnen het CCOJB. Liebermann, juwelier van beroep, werd na de oorlog actief in de handel en industrie (o.a. in Frankrijk en Israël). Hij richtte de vakantiekolonie van de Kaduri school op (1971) en was eveneens de stichter van de Prix de la Fondation Liebermann van het Institut des Études du Judaïsme (1983).