Gevangenissen in Nederland
Extent and Medium
1 meter (268 inventarisnummers)
Archival History
periode van ontstaan
Het archief is gevormd in de periode 1945-heden.
beheersgeschiedenis/overbrenging naar het RIOD
De deelcollectie is ontstaan door de activiteiten van de afdeling Onderzoek van het toenmalige RIOD. Tijdens haar onderzoekingen heeft het RIOD een grote hoeveelheid materiaal verzameld en ontvangen.
Acquisition
wettelijke status
De deelcollectie is eigendom van het NIOD.
Scope and Content
aard van de archiefbestanddelen
De deelcollectie bestaat uit documenten (of kopieën daarvan) betreffende penitentiaire inrichtingen die door de Duitse bezetter zijn gebruikt als gevangenis. De benamingen die indertijd gebruikt werden, zoals strafgevangenis of huis van bewaring, zijn gehandhaafd.
Appraisal
selectie, vernietiging en bewerking
Tijdens de bewerking van de deelcollectie zijn nietjes en paperclips verwijderd.
Accruals
aanvullingen
Het is mogelijk dat de deelcollectie in de toekomst door schenkingen wordt uitgebreid.
System of Arrangement
ordening van de archiefbestanddelen
Gezien de geringe hoeveelheid documenten per locatie is afgeweken van de gangbare indeling binnen de Collectie Gevangenissen en Kampen. Het systeem van de acht rubrieken die verschillende aspecten representeren binnen gevangenissen en kampen heeft plaats gemaakt voor een geografische indeling. De volgorde van de afzonderlijke beschrijvingen binnen de rubrieken komt wel zoveel mogelijk overeen met de gangbare rubricering.
Aparte vermelding verdienen enkele rubrieken die enigszins buiten deze indeling vallen. In de rubriek Omstandigheden in gevangenissen zijn rapporten opgenomen waarin verscheidene gevangenissen behandeld worden. In de rubriek Departement van Justitie zijn geen documenten over een specifieke gevangenis opgenomen maar documenten over een rapportage betreffende de voedselvoorziening in penitentiaire inrichtingen.
De oude deelcollectie 250bb - Barneveld is opgeheven. Hoewel de joodse tehuizen in Barneveld geen gevangenis waren in juridische zin, werden er weldegelijk personen vastgehouden. Daarom is ervoor gekozen de documenten op te nemen in deelcollectie 250b.
Conditions Governing Access
Openbaarheid
Het archief is voor een groot deel openbaar. Alleen de inventarisnummers 67, 107, 111, 112, 113, 114, 120, 121, 123-126, 132, 149-159 en 196 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen schriftelijke toestemming van de directeur van het NIOD. Onderzoekers kunnen zich daartoe schriftelijk wenden tot de directeur van het NIOD. Ook de inventarisnummers 50, 59, 62, 64, 68, 72-75, 77-81, 83, 88-92, 99, 102, 103, 115, 122, 127-131, 133, 134, 160, 164-177, 189, 191, 192, 197 en 200 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Conditions Governing Reproduction
reproductiebeperkingen
Behoudens de algemene regels die gelden voor het vermenigvuldigen van stukken gelden geen beperkingen voor de reproductie.
Physical Characteristics and Technical Requirements
materiële staat
De materiële toestand van de archiefstukken verzet zich niet tegen gebruikelijke raadpleging van de originelen in de studiezaal van het NIOD.
Finding Aids
Door medewerkers van het toenmalige RIOD is een kartotheek vervaardigd van gevangenen van het Oranjehotel in Scheveningen. De afzonderlijke kaartjes verwijzen naar de lijsten van binnengebrachte gevangenen (inventarisnummers 149-159).
Publication Note
Brinks M., Vijf jaar onvoorwaardelijk: het Groninger huis van bewaring in bezettingst¿d (Groningen 2007)
Gelder B. van, Deutsche Betreuung in dem holländischen Polizeigefängnis der SIPO / des SD in Scheveningen in Scheveningen während des Krieges (Purmerend 2005)
Munnick, A.H.B. de, Uitverkoren in uitzondering? Het verhaal van de Joodse "Barneveld-groep" 1942-1945 (Barneveld 1991)
Jong, L. de, Het koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog deel 8 (Den Haag 1978) blz. 709-712
Presser, Ondergang - vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945 deel I (Den Haag 1965) blz. 439-447
Rijksgebouwendienst, Bouwhistorische aantekening: dodencel 601 in het Penitentiair Complex Scheveningen Pompstationsweg 32 's-Gravenhage (Den Haag 2001)
Wakker D.L.G., Dit gebeurde in de Weteringschans (Amsterdam 1951)
Weber E.P., Gedenkboek van het Oranjehotel: celmuren spreken, gevangenen getuigen (Rotterdam 1946)
Note(s)
Collectie
In de collectie is materiaal ondergebracht over de gevangenissen waar de Duitsers arrestanten opsloten. Het meeste archiefmateriaal is bewaard gebleven van de Duitse afdeling van de cellenbarakken van de strafgevangenis Scheveningen (Het Oranjehotel) te Scheveningen. Voorts bevat de collectie rapporten over de omstandigheden in gevangenissen en stukken over een onderzoek dat het Departement van Justitie heeft uitgevoerd naar de voedselvoorziening in gevangenissen.
Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
unittitle
titel archief
Collectie Gevangenissen en Kampen - deelcollectie gevangenissen in Nederland
origination
archiefvormer
De deelcollectie is gevormd tijdens de verzamel- en onderzoekswerkzaamheden van het toenmalige Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD). Daarnaast zijn bijdragen geleverd in de vorm van schenkingen.
physdesc
omvang
1 meter (268 inventarisnummers)
citeer en aanvraaginstructie
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd onder vermelding van: archief 250b, inv.no. ...
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna volstaat een verkorte aanhaling:
volledig: Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, Amsterdam, Collectie Gevangenissen en Kampen - deelcollectie gevangenissen in Nederland, inv.no. ...
verkort: NIOD, Collectie G&K - deelcollectie gevangenissen, inv.no. ...
langmaterial
taal van de archiefbescheiden
Het merendeel van de archiefstukken is Nederlandstalig. Sommige documenten zijn in het Duits gesteld.
Process Info
bewerking
De inventaris is in maart 2008 vervaardigd door drs. R.C.C. Pottkamp.