Archief van Volksherstel Amsterdam

Inleiding

De Stichting Volksherstel was een overkoepende organisatie ten behoeve van vooral maatschappelijke hulpverlening aan oorlogsslachtoffers. Organisatie De stichting Volksherstel Amsterdam bestond uit een bestuur dat tweemaal per maand vergaderde. Het dagelijks beheer en beleid was opgedragen aan een bureau. Onderleiding van een directeur werden drie hoofdafdelingen gevormd elk onder directie van een adjunct-directeur. Afdeling Algemeen Beheer: hieronder vielen het secretariaat, de publiciteit, interne voorlichting, financiën, informatie naar vermiste personen, ontwikkeling en ontspanning en de groepszorg met het beheer van de noodziekenhuizen en noodtehuizen voor repatrianten Afdeling Hulpverlening: deze afdeling was belast met onderzoek en beslissingen, uitbetaling van financiële hulp en bemiddeling ten behoeve van werkhervatting Afdeling Voorzieningen: deze afdeling was belast met het verstrekken van kleding en schoeisel, huisvesting, transport, kinderuitzending, geestelijke en morele hulpverlening en huisverzorging In 1945 viel de nadruk vooral op het voorzien in leemten op het gebied van maatschappelijke zorg en op onmiddellijke hulpverlening. In de loop van het jaar verschenen uitvoerige regeringsvoorschriften die de verzorging van oorlogsslachtoffers regelden. De werkzaamheden van de Stichting konden daarom ook in de loop van 1946 worden ingeperkt en konden taken worden overgedragen. Dankzij het initiatief van de Stichting Volksherstel Amsterdam werden de Stichting dagverpleging voor kleuters ’t Kabouterhuis’ (toegangsnummer 1146), Stichting ‘De Halte’ en de Gezinszorg opgericht. Daarnaast werd door Volksherstel de Stichting ‘bewindvoering van afwezigen en onbeheerde nalatenschappen’ in het leven geroepen. Ook werd vanuit de taken van de stichting het Sociaal Advies Bureau opgericht.

Geld ontving de stichting onder andere via het Amsterdams Inzamelingscomité 1945.

Taken Al snel na de oprichting telde het personeel meer dan 600 personen en werkten meer dan 1500 vrijwilligers in de buitendienst voor onderzoek- en enquêtewerk. Zes bijkantoren en een tijdelijke hulppost bij de ontvangst van repatrianten verleenden eerste hulp en verwerkten de aanvragen. Meer dan 70% van het aantal Amsterdamse gezinnen deed een beroep op de organisatie. De organisatie beschikte over noodziekenhuizen, noodtehuizen voor repatrianten, een dag- en nachtverblijf voor zwervende gerepatrieerde of uit de oostelijke provincie terugkerende kinderen, een kleuterdagverblijf op medische indicatie voor verzorging van zwakke kleuters (het latere Kabouterhuis) en tot slot een Centraal Magazijn tot voorziening van de dagelijkse behoeften van de genoemde inrichtingen. Geschiedenis van het archief en verantwoording van de inventarisatie In 2004 werd dit archief geschonken aan het Stadsarchief, het archief is van iemand die vermoedelijk voor deze organisatie heeft gewerkt. Het archief is zeer fragmentarisch en bevat onder andere enkele verslagen van de werkzaamheden van de Stichting en enkele ingekomen brieven met verzoeken om hulp.