Oberpräsidium Kattowitz

  • Naczelne Prezydium w Katowicach
Identifier
001894
Dates
1896-1939, 1941-1945
Type of Entity
Corporate Body

History

Oberpräsidium Kattowitz było w okresie okupacji hitlerowskiej urzędem administracji ogólnej dla terenów Górnego Śląska zarówno włączonych do Rzeszy w 1939 roku z zabranych ziem polskich, jak też dla Śląska Opolskiego. Naczelne Prezydium w Katowicach rozpoczęło pracę 1 kwietnia 1941 roku. na mocy ustawy z 20 grudnia 1940 roku o podziale prowincji Śląsk na dwie prowincje: Śląsk Dolny i Śląsk Górny. Siedzibą Naczelnego Prezydium były Katowice. Do chwili utworzenia oddzielnej prowincji Górnego Śląsk zarządzał nią z ramienia nadprezydenta wrocławskiego zastępca kierownika okręgu Śląska. Nadprezydent jednoczył w swym ręku administrację państwową i samorządową, był najwyższą władzą polityczną prowincji, tzw. kierownikiem okręgu. Nadprezydent posiadał kilku zastępców, każdy wyręczał go w innej funkcji. W sprawach administracji państwowej zastępował go prezydent, w sprawach samorządowych - starosta krajowy, w sprawach politycznych - zastępca kierownika okręgu. W związku z szerokimi uprawnieniami nadprezydenta wiele urzędów na Śląsku łączyła unia personalna zwierzchnika, którym był nadprezydent . W wyniku tego przy Prezydium funkcjonowało kilka urzędów luźno związanych z nadprezydium, a połączonych jedynie osobą naczelnego zwierzchnika. Były to tzw urzędy zespolone: Urząd Gospodarki Krajowej, Krajowy Urząd Nadleśniczy, Urząd Planowania urząd Gospodarki Wodnej, Urząd Mieszkaniowy i Osiedleńczy, Krajowy Urząd Gospodarki Żywnościowej. Nadprezydent był również zwierzchnikiem Głównego Urzędu Powierniczego Wschód Urzędu Powierniczego w Katowicach, Związku Prowincjonalnego dla Górnego Śląska w Katowicach, Urzędu do Spraw Planowania Przestrzennego dla Górnego Śląska w Katowicach. Nadprezydent był w swej prowincji stałym przedstawicielem rządu na prawach przysługujących ministrom. Jako taki miał prawo wydawania w specjalnych okolicznościach rozporządzeń, o których był obowiązany tylko zawiadomić odpowiednie ministerstwo. Nadprezydent sprawował nadzór nad wszystkimi urzędami i organizacjami na terenie prowincji. Organem doradczym Prezydium była rada prowincjonalna z nadprezydentem na czele, w jej skład wchodzili radcy stanu, prezesi rejencji, starosta krajowy, osoby wytypowane spośród powiatowych kierowników partii, wyższych kierowników SS i SA oraz obywateli. Posiedzenia rady zwoływane były w wypadku podejmowania ważnych decyzji np. zmiany granic prowincji, budżetu. Naczelne Prezydium katowickie składało się z 6 wydziałów: Prezydialnego, Ogólnego, Szkolnego, Wodno-Drogowego, Kultury Rolnej, Gospodarczego, Medycznego. Wydziały były bardzo rozbudowane i składały się z kilku lub kilkunastu referatów.

Rules and Conventions

EHRI Guidelines for Description v.1.0

Sources

  • Sezam database