Zbiór dokumentów Związku Towarzystw Opieki nad Dziećmi i Sierotami Centos w getcie warszawskim
- “Centos” Associations for the Care of Orphans in the Warsaw Ghetto
Extent and Medium
27 files
Biographical History
Związek Towarzystw Opieki nad Dziećmi i Sierotami Centos działał w Polsce od 1924 r. Zrzeszał społeczne organizacje opiekuńcze w całym kraju, prowadził poradnie zawodowe i szkolne, organizował kolonie. Przed wojną podlegało mu ponad 200 domów dziecka, internatów i burs, otaczał opieką kilkadziesiąt tys. dzieci żydowskich. W czasie wojny Centos kontynuował działalność w wielu gettach. W getcie warszawskim był Centos centralną instytucją opieki nad dzieckiem, skupiał wybitnych lekarzy, psychologów, pedagogów. Kierowali nim Adolf Berman (kwestie społeczno-organizacyjne i wychowawcze) oraz Józef Gitler (sprawy finansowo-gospodarcze). W 1941 r. Centosowi podlegało m.in.. 13 internatów, 21 świetlic w domach dla uchodźców, 12 ognisk opieki dla najmłodszych, 2 stacje dla niemowląt, 12 kuchni dla dzieci, blisko 500 kącików przy komitetach domowych. Archiwum gettowego Centosu uległo zniszczeniu. Ocalały materiały zebrane w Archiwum Ringelbluma, korespondencja z Prezydium ŻSS w Krakowie (oba zespoły w AŻIH). Nie udało się ustalić, w jaki sposób zbiór dokumentów Centosu (głównie korespondencja pokontrolna z Komisją Aprowizacyjną ŻSS KOM w getcie warszawskim) znalazł się w AŻIH.
Scope and Content
Zbiór dokumentów Centos w getcie warszawskim. 24.07.1941-26.05.1942:
- Korespondencja ogólna Głównej Komisji Aprowizacyjnej ŻSS w Warszawie z Centralą Centos, w tym:
- korespondencja inspektorów Podkomisji Instrukcji i Kontroli ŻSS z Wydziałem Kuchen i Ognisk Centos oraz Wydziałem Opieki Otwartej Centos;
- Sprawozdania z lustracji placówek dożywiania podległych Centosowi, wnioski pokontrolne oraz wyjaśnienia pracowników lustrowanych kuchni dziecięcych i świetlic.
Archivist Note
Selected by Krzysztof Tyszka from the database Sezam
Rules and Conventions
EHRI Guidelines for Description v.1.0