Gmina Żydowska w Wiedniu

  • Israelitische Kultusgemeinde Wien
  • Jewish Community in Vienna
Identifier
103
Language of Description
Polish
Dates
1866 - 1940
Level of Description
Collection
Languages
  • English
  • Czech
  • French
  • Hebrew
  • Yiddish
  • German
Scripts
  • Hebrew
  • Latin
Source
EHRI

Extent and Medium

50 files

Biographical History

Gmina Żydowska w Wiedniu powstała w XII wieku. W 1936 r. liczyła 176 tys. osób. Od marca 1938 r. dotknięta szczególnie brutalnymi represjami. Przesiedlenia do wyznaczonych miejsc na terenie Polski i Czech rozpoczęły się już w październiku 1939, ostatnie transporty do Terezina i Auschwitz miały miejsce we wrześniu i listopadzie 1942 r. Na miejsce formalnie zlikwidowanej w 1942 r. gminy żydowskiej powołano Judenrat, który istniał w mieście do końca rządów hitlerowskich i przejął archiwa gminy, natomiast archiwa innych instytucji i organizacji żydowskich zostały zagarnięte przez gestapo w listopadzie 1939 r. i wywiezione do Berlina. Znajdujące się w archiwum ŻIH akta gminy wiedeńskiej zostały odnalezione w 1945 r. w Kłodzku i stanowią część większego zbioru dokumentów i księgozbiorów żydowskich ewakuowanych przez hitlerowców z Berlina. Szczątki przejęte w 1947 r. ze zbiorów Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej.

Scope and Content

I. Korespondencja gminy (fragmenty) z lat 1871-1940: m.in..:

  • Israelitische Theologische Lehranstalt in Wien. [Izraelickie Seminarium Teologiczne w Wiedniu] 1893-1937 - statut, protokoły sesji egzaminacyjnych, korespondencja 1896-1930, notatki, 24 indeksy studentów z 1930 r., prace dyplomowe i seminaryjne słuchaczy, b.d. i 1935;
  • Vereinigung jüdischer Exportakademiker in Wien (Exportakademie des K.K. Handelsmuseums) [Związek Żydowskich Studentów Akademii Eksportu w Wiedniu (Akademia Eksportu Cesarsko-Królewskiego Muzeum Handlowego] - bd. - statut;
  • dokumenty biblioteki gminnej 1866 - po 1880 r. - katalog biblioteki, wykazy nabytków 1909-1911, korespondencja 1914-1934,
  • korespondencja Wydziału Emigracyjnego gminy (Auswanderungsabteilung) z 1940 r., w tym m.in.: korespondencja przychodząca ze stycznia i lutego 1940 r. do Palaestina-Amt Wien [Urząd Palestyny w Wiedniu], Israelische Allianz zu Wien [Powszechny Związek Izraelicki - filia w Wiedniu], Agudas Isroel w Wiedniu. korespondencja w sprawach samopomocy i poszukiwań z organizacjami żydowskimi w krajach neutralnych w sprawach emigracji Żydów z Austrii i krajów okupowanych przez Niemcy. II. Ponadto - jako odrębny zespół - przechowywane są dokumenty Gminy Żydowskiej w Grazu, czyli niepełna kartoteka przyjezdnych, którym udzielono pomocy w latach 1926-1937, 46 kart.

Finding Aids

Archivist Note

Selected by Krzysztof Tyszka from the database Sezam

Rules and Conventions

EHRI Guidelines for Description v.1.0