Sąd Grodzki w Sobolewie

Sąd Grodzki w Sobolewie zaczął funkcjonować pod koniec 1944r. Na podstawie ustawy Krajowej Rady Narodowej z dn. 15 VIII 1944r. o tymczasowym trybie wydawania dekretów z mocą ustawy, PKWN dekretem z 4 XI 1944r. postanowił, że do czasu wytyczenia nowych granic okręgów sądowych na terenie całego państwa, kierownik Resortu Sprawiedliwości może zarządzić w drodze rozporządzenia tworzenie i znoszenie sądów grodzkich, okręgowych i apelacyjnych, ustalenie nowych siedzib sądów i zmianę granic ich okręgów. (Dz.U.R.P. z 1944r., nr 11, poz.58. Dekret PKWN z 4 XI 1944r.). W praktyce sądy najczęściej funkcjonowały w tych samych miejscach, w których były ostatnio, a więc jeszcze w okresie istnienia Generalnego Gubernatorstwa. Funkcjonowały w zasadzie na podstawie podobnych zasad, z tym, że w ramach innej państwowości i wyroki sądów nie podlegały już, tak jak to było w okresie okupacji, kontroli Wyższego Sądu Niemieckiego, a Sądowi Najwyższemu. Instancją odwoławczą od wyroków Sądu Grodzkiego w Sobolewie wydanych w pierwszej instancji był Sąd Okręgowy w Siedlcach do 1947r., (Dz.U.R.P. z 1947r., nr 55, poz. 302, Rozp. Min. Spraw. z 9 VIII 1947r.), a następnie Sąd Okręgowy w Warszawie. Sąd Apelacyjny w Warszawie rozpoznawał w drugiej instancji apelacje od orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach (od 1947r. Sądu Okręgowego w Warszawie). Zasięg terytorialny Sądu Grodzkiego w Sobolewie obejmował gminy: Sobolew, Maciejowice, Podłęż, Łaskarzew.(Odpis zarządzenia Prezesa Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 22 października 1940r. nr 64). W 1949r. włączono miasto i gminę Żelechów do Sądu Grodzkiego w Sobolewie (Dz.U.R.P. z 1949r., nr 28, poz. 211). W 1951r. zaczęły działać sądy powiatowe i Sąd Grodzki w Sobolewie stał się Wydziałem Zamiejscowym w Sobolewie Sądu Powiatowego w Garwolinie dla gmin: miejskiej Żelechów i wiejskich: Sobolew, Irena, Kłoczew, Maciejowice, Ryki, Stężyca, Trojanów, Ułęż i Żelechów ( Dz.U.R.P. z 1950r., nr 54, poz.496, Rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dn. 27.XI.1950r. o dostosowaniu sądów powszechnych do nowych przepisów ustrojowych i o zniesieniu sądów zbędnych, s 748).