Sąd Obwodowy w Malborku

  • Amtsgericht Marienburg
  • Local Court in Malbork
Identifier
749
Language of Description
Polish
Dates
1772 - 1945
Level of Description
Collection
Languages
  • German
  • Polish
Scripts
  • Latin
Source
EHRI

Extent and Medium

1719 files

Biographical History

Sąd w Malborku został utworzony w 1772 roku. Po I rozbiorze Polski podstawę sądownictwa w Prusach Wschodnich wyznaczył patent notyfikacyjny wydany 28 września 1772 roku przez Fryderyka II. Według instrukcji z 21 września 1773 roku sądową władzą zwierzchnią została Rejencja Zachodnio - Pruska, przemianowana 26 grudnia 1808 roku na Wyższy Sad Krajowy (Oberlandesgericht). 13 stycznia 1773 roku utworzono sądy wójtowskie (Landvogteigerichte) i dominialne (Domänienjustizämter), a 20 sierpnia 1802 roku sądy krajowe i miejskie (Land und Stadtgerichte). Rozporządzeniem z 16 kwietnia 1809 roku oddzielono te ostatnie od magistratów jako niezależne sądy królewskie. Fryderyk Wilhelm IV na mocy ustawy z 2 stycznia 1849 roku przekazał wymiar sprawiedliwości sądom miejskim (Stadtgerichte) w miastach powyżej 50 tysięcy mieszkańców i sądom powiatowym (Kreisgerichte) w powiatach powyżej 40 tysięcy mieszkańców. Nadzór na nimi sprawowały sądy apelacyjne (Appelationsgerichte) z III instancją w Berlinie (Obertribunal). Dla ułatwienia dostępu do sądownictwa stworzono sieć ekspozytur sądów obwodowych (Kreisgerichtskommissionen), które załatwiały proste sprawy w trybie pilnym oraz sądy przysięgłych (Schwurgerichte) dla orzekania w sprawach karnych. Na mocy konstytucji z 1 października 1879 roku sądownictwo powierzono sądom obwodowym (Amtsgerichte) jako I instancji, sądom krajowym (Landesgerichte) - II instancji oraz wyższym sądom krajowym (Oberlandesgerichte) na poziomie III instancji. Przy sądach obwodowych i krajowych powołano sądy ławników (Schöffengerichte i Schwurgerichte). Sąd Obwodowy w Malborku obejmował swoim zasięgiem powiat malborski oraz kilka miejscowości powiatu sztumskiego: Güldenfelde (Złotnica), Lichtfelde (Jasna), Posilge (Żuławka Sztumska), Tessendorf (Nowa Wieś Malborska), Willenberg (Wielbark). W 1919 roku na skutek zmian granic państwowych spowodowanych postanowieniami traktatu wersalskiego i powstaniem Wolnego Miasta Gdańska część dotychczasowego powiatu malborskiego - Wielkie Żuławy (Gross Werder) przeszły w zakres kompetencji Sądu Obwodowego w Nowym Dworze Gdańskim (Amtsgericht Tiegenhof). Podlegał on Sądowi Krajowemu w Elblągu (Landgericht Elbing). Sądami wyższych instancji były Wyższy Sąd Krajowy w Kwidzynie (Oberlandesgericht Marienwerder) i Sąd Rzeszy w Lipsku (Reichgerichts Leipzig). Sąd Obwodowy w Malborku funkcjonował do połowy stycznia 1945 roku.

Scope and Content

1-29 odpisy ksiąg łanowych i rejestry podatku gruntowego, 30-31 akta zagród dziedzicznych, 32-294 księgi gruntowe 295-1674 akta gruntowe

Archivist Note

Selected by Krzysztof Tyszka from the database szukajwarchiwach.pl

Rules and Conventions

EHRI Guidelines for Description v.1.0