Akta miasta Łowicza

  • Files of the town of Łowicz
Identifier
7
Language of Description
English
Dates
1783 - 1950
Level of Description
Collection
Languages
  • German
  • Polish
Scripts
  • Latin
Source
EHRI

Extent and Medium

4770 files

Scope and Content

The collection contains i. a. information on forced labour among Jewish artisans in the years 1940-1942, including in the local labour centre established specifically for this purpose, the Dom Pracy (Labour House, call no. 3045, 3046, 3052), as well as a list of Jews dating from 1940 (call no. 3060) and documents referring to confiscations of industrial plants owned by Jews.

Archivist Note

Entry selected by Michał Czajka from the book by Alina Skibińska, "Guide to the Sources on the Holocaust in Occupied Poland"

Rules and Conventions

EHRI Guidelines for Description v.1.0

Akta miasta Łowicza

  • Files of the town of Łowicz
Identifier
7
Language of Description
Polish
Dates
1783 - 1950
Level of Description
Collection
Languages
  • German
  • Polish
  • Russian
Scripts
  • Latin
Source
EHRI

Extent and Medium

4770 files

Creator(s)

Biographical History

Łowicz był stolicą jednej z najstarszych kasztelani w Polsce. Kiedy dobra łowickie zostały nadane arcybiskupowi gnieźnieńskiemu, trudno stwierdzić Być może ten dar złożył książę Władysław Herman ? uległy syn Kościoła ? lub Zbigniew. Kasztelania łowicka leżała w dzielnicy Zbigniewa. Papież Innocenty II w bulli z dn. 7 lipca 1136 r. zatwierdzając szereg darowizn na rzecz arcybiskupów gnieźnieńskich wymienia wśród nich i Łowicz. Na darowanych Kościołowi posiadłościach ciążyły rozmaite zobowiązania względem państwa. Piastowie mazowieccy uważali się nadal za suwerennych panów Łowicza, a arcybiskupów traktowali na równi z innymi możnowładcami, jako swoich podwładnych, których obligowało złożenie hołdu i opłaty do skarbca książęcego. Te ciężary lenne na Łowiczu i okolicznych dobrach kościelnych były kością niezgody, powodem ustawicznych sporów między książętami mazowieckimi a arcybiskupami aż do 1462 r. włącznie. Bowiem dopiero wówczas arcybiskup Jan ze Sprowy uzyskał od króla Polski i władcy Mazowsza ? Kazimierza Jagiellończyka zwolnienie od wszelkiej daniny. Koło grodu oraz podgrodzia powstała osada targowa, która przed 1298 r. otrzymała prawa miejskie. W 1419 r. powstaje Nowe Miasto, a arcybiskup Mikołaj Trąba specjalnym przywilejem przenosi w tymże roku miasto Łowicz z prawa polskiego na niemieckie. Odtąd Łowicz składał się z trzech odrębnych jednostek: Starego i Nowego Miasta oraz Podgrodzia. Każda z nich miała własny rynek i organizowała własne jarmarki. Wyrazem bogactwa arcybiskupów był wspaniały zamek wybudowany w miejscu dawnego grodu. Nieprzerwany rozwój Łowicza trwał do najazdu szwedzkiego 1655-1657. Bilans ?potopu? okazał się dla miasta i jego mieszkańców przerażający: Podgrodzie całkowicie poszło z dymem, zaraza zdziesiątkowała ludność, wspaniały zamek prymasowski został przez Szwedów wysadzony w powietrze w czerwcu 1657 r. XVI-wiecznej świetności Łowicz już nigdy nie odzyskał. Zamek z trudem odbudowany zamieniono w 1787 r na manufakturę płócienną czynną do 1794 r. Po rozbiorach dobra łowickie przeszły na własność rządu pruskiego, który wcielił je do dóbr rządowych. Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego Napoleon w dn. 30 czerwca 1807 r. nadał Łowicz i okoliczne dobra marszałkowi Francji Ludwikowi Mikołajowi Davoust?owi księciu de Eckműhl, w którego imieniu administrował Łowiczem ks. Gerard Gley. Po wycofaniu się armii francuskiej w 1813 r. Łowicz na krótko przeszedł w zarząd ówczesnej Izby Administracyjnej. Faktycznie Ks. Łowickie wcielono do dóbr koronnych a zarząd nad nim sprawowała Komisja Rządowa Dóbr i Lasów. W niedługim czasie znaczna część dóbr łowickich wraz z Łowiczem na mocy dekretu cesarza Aleksandra I z dn. 4 lipca 1820 r. przeszła na własność Wielkiego Księcia Konstantego. W związku z tym nadaniem 20 lipca tegoż roku cesarz Aleksander I upoważnił małżonkę swego brata Joannę Grudzińską do przybrania i noszenia tytułu księżnej łowickiej. W rękach cesarskiej rodziny Łowicz pozostawał aż do 1918 r. z krótką przerwą w okresie powstania listopadowego, kiedy to dochód z dóbr łowickich wpływał do kas skarbowych publicznych a w księgach hipotecznych własność Ks. Łowickiego została przepisana na Rząd Narodowy. Łowicz, wpierw gród książęcy na Mazowszu, a następnie miasto we władaniu arcybiskupów gnieźnieńskich na przestrzeni wieków cieszyło się poparciem królów, posiadało liczne przywileje, które umożliwiały jego rozwój. Przywileje wydane w 1419 r., 1443 r., 1524 r., 1527 r., 1616 r., 1730 r. odnosiły się do zarządu wewnętrznego, do uposażenia tak samych gmin miejskich jak i mieszczan w siedziby, grunta i lasy, do wykonywania rzemiosł itp., regulowały życie społeczne i gospodarcze miasta, określały hierarchie sprawowania władzy i kompetencje urzędów. Na czele zespołu urzędów stał starosta. Był nim świecki człowiek, niekiedy z rodziny arcybiskupiej, często też kanonik lub prałat kapituły gnieźnieńskiej lub łowickiej. Na niego zlewał pełnię władzy administrowania księstwem prymas ? arcybiskup. Starosta reprezentował zamek arcybiskupi, czuwał nad dochodami z dóbr łowickich, utrzymywał karność, w porozumieniu z arcybiskupami wydawał przepisy, czyli tzw. ordynacje, regulujące życie administracyjne i obyczajowość mieszkańców Łowicza. 26 kwietnia 1730 r. prymas Teodor Potocki wydał przywilej regulujący ustrój Łowicza. Ustalone zostały tzw. ?porządki?: radziecki na czele z burmistrzem, ławniczy na czele z wójtem, gminny obejmujący przedstawicieli ludu. Burmistrz, a następnie prezydent (od 1702 r.) wspólnie z Radą Miejską podejmował decyzje w ?interesach miejskich?. W gestii wójta i ławników pozostawało sądownictwo kryminalne, cywilne, podsądnym jednak przysługiwało prawo apelacji od sądów wójtowskich do zamku arcybiskupiego. Ostateczną decyzję o zatwierdzeniu prezydenta i wójta podejmował starosta. Taki ustrój Łowicza z drobnymi tylko zmianami przetrwał do upadku Rzeczypospolitej. Po upadku Rzeczypospolitej uchylono dawne prawa i samorządy miejskie. Dla miast ustanowiono przez rząd powołane władze miejskie. Twórcą poszczególnych części zespołu Akta miasta Łowicza były władze miejskie noszące w różnych okresach różne nazwy: Rada Municypalna, Urząd Municypalny, Magistrat m. Łowicza. Zarząd Miejski, Stadtverwaltung Lowitz i ponownie Zarząd Miejski w Łowiczu. Rada Municypalna w Łowiczu Na mocy art. 67 i 68 Ustawy Konstytucyjnej Księstwa Warszawskiego z 1807 r. powołano w każdym mieście (municypalności) Rady Municypalne, które wybierały spośród siebie burmistrza lub prezydenta. Liczba członków Rady uzależniona była od ilości mieszkańców i tak np. w miastach o 25 tys. mieszkańców było dziesięciu członków, w miastach większych 20-30- tu członków, których mianował król na podstawie przedstawionej mu listy kandydatów. (Dziennik Praw Ks. Warszawskiego t. I 1810, s. 34-36). Kompetencje Rady skonkretyzowało postanowienie Fryderyka Augusta z 23 lutego 1809 r. (dziennik Praw Ks. Warszawskiego t. I 1810, s. 201-209). Natomiast postanowienie Namiestnika z dnia 3 lutego 1816 r. o organizacji administracji oddawało w miastach prezydentowi władzę wykonawczą w stosunku do rozporządzeń Komisji Wojewódzkiej (Dziennik Praw Królestwa Polskiego t. II, 1816, s. 61-86). Urząd Municypalny w Łowiczu W roku 1818 na mocy postanowienia Namiestnika z dn. 3 lutego 1818 r. władzę w miastach zaczęły sprawować Urzędy Municypalne (Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. VI. 1818-1819, s.61-66), które były organem wykonawczym. Urząd Municypalny składał się z burmistrza (większym mieście prezydenta) i ławników. Zadania i kompetencje prezydentów i burmistrzów określało postanowienie Namiestnika Królewskiego w Radzie Stanu z dnia 30 maja 1818 (Dziennik Praw Królestwa Polskiego t. VI, 1818-1819, s. 25-33) Natomiast obowiązki i atrybucje urzędów municypalnych zostały określone w ww. postanowieniu z dnia 3 lutego 1818 r. Magistrat miasta Łowicza Ukazem carskim z dni 29 września 1842 r (dziennik Praw Królestwa Polskiego t. XXX, 1841-1842, k. 281-285) nazwy Urzędów Municypalnych we wszystkich miastach we wszystkich miastach Królestwa Polskiego zostały zmienione na Magistraty przy zachowaniu wszelkich dotychczasowych atrybucji i prerogatyw urzędów. W roku 1918 w Magistracie miasta Łowicza utworzono trzy wydziały: I.Wydział Policyjny II.Wydział Administracyjny III.Wydział Kwaterunkowy Po odzyskaniu niepodległości organizację gmin miejskich normował dekret o samorządzie miejskim dla obszarów Polski byłego zaboru rosyjskiego z dnia 4 lutego 1919 r. (Dziennik Praw Państwa Polskiego, nr 13, 1919r. poz. 140). Dekret ten określał gminę miejską jako samodzielną jednostkę terytorialną i osobę publiczno -prawną. Dekret ten jednocześnie wprowadzał podział na organy: a) uchwałodawczy i kontrolujący - radę miejską, b) wykonawczy i zarządzający ? magistrat. Cytowany dekret obowiązywał do dnia 23 marca 1933 r. tj. do dnia wydania ustawy o częściowej zmianie samorządu terytorialnego. W strukturze wewnętrznej Magistratu miasta Łowicza z dniem 1 kwietnia 1920 r. wprowadzono następujące zmiany organizacyjne: w miejsce dotychczasowych trzech wydziałów wprowadzono pięć, a mianowicie: I.Centralny (Ogólny) II.Finansowo ? Podatkowy III.Mieszkaniowo ? Sanitarno ? Szkolny IV.Statystyki i Gospodarki Miejskiej V.Aprowizacji Powyższa struktura organizacyjna obowiązywała do roku 1929, kiedy to Wydział Gospodarki Miejskiej przekształcono w Wydział Gospodarki Miejskiej i Majątku Miejskiego. Zarząd Miejski w Łowiczu Ustawa z dnia 23 marca 1933 roku o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (Dziennik Ustaw nr 35, 1933r., poz. 294) miała na celu ujednolicenie administracji i samorządu na szczeblu gminy i miasta na terenie całego kraju. Rozdział drugi tego obszernego dokumentu szczegółowo określił zakres praw i zakres działania gmin miejskich oraz przepisy wyborcze rad miejskich. W myśl tej ustawy organem stanowiącym i kontrolującym w miastach była rada miejska, a organem zarządzającym i wykonawczym zarząd miejski. Na czele zarządu miejskiego stał burmistrz, w miastach wydzielonych prezydent miasta. W 1935 r. w Zarządzie Miejskim w Łowiczu wprowadzono następujący podział akt, zgodnie z instrukcją kancelaryjną z dnia 5 kwietnia 1935 r.: Wydział I Ogólny Sekretariat Referat 2 Opieki Społecznej Referat 3 Ewidencji i Kontroli Ruchu Ludności Referat 4 Kancelaria Wydział II Finansowy Referat 1 Budżetu i Kontroli Referat 2 Buchalteria Referat 3 Podatkowy i Opłat Miejskich Referat 4 Kasa Miejska Wydział III Gospodarki Miejskiej Referat Techniczno ? Budowlany Referat Gospodarczy Instrukcję kancelaryjną Zarządu Miejskiego zmieniano dwukrotnie w roku 1936 i 1938. W roku 1938 zmiany były następujące: w miejsce Wydziału Ogólnego utworzono Wydział Ogólno ? Administracyjny, pozostawiono bez zmian Wydział Finansowy, a w Wydziale Gospodarki Miejskiej utworzono trzy referaty:

  1. Regulacyjno-Budowlany, 2. Gospodarczy, 3. Robót Publicznych. Stadtverwaltung Lowitz W 1939 r. do dystryktu warszawskiego włączono część powiatu brzezińskiego oraz całe powiaty łowicki i skierniewicki. Z powiatu łowickiego wyłączono miasto Łowicz. Na czele powiatów miejskich stali nadburmistrzowie. W Łowiczu został utworzony Stadtverwaltung. Zarząd Miejski w Łowiczu Po wyzwoleniu w dniu 17 stycznia 1945 roku na mocy dekretu z 23 listopada 1944 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej nr 14, poz. 74) o organizacji i zakresie samorządu terytorialnego, w Łowiczu utworzono Zarząd Miejski jako władzę wykonawczą. Władzę uchwałodawczą na terenie miasta sprawowała Miejska Rada Narodowa powołana na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 roku o organizacji i zakresie działania rad narodowych. Zarząd Miejski w Łowiczu uległ likwidacji w 1950 roku na mocy ustawy z dnia 20 marca o powołaniu terenowych organów jednolitej władzy państwowej.

Scope and Content

I. Okres Rzeczypospolitej Obojga Narodów: lustracja miasta Komisji Dobrego Porządku 1783 (sygn. 1) i ogłoszenia w sprawie sprzedaży domów z lat 1805-1806 (sygn. 4770). II. Okres Księstwa Warszawskiego 1809-1815: akta organizacji Gwardii Miejskiej, wykazy powołanych do Gwardii, sprawy aprowizacji (sygn. 2). III. Okres zaboru rosyjskiego: Urząd Municypalny 1818-1842 [1843-1866]: sprawy nadużyć rzeźników i piekarzy, wykazy podatników na budowę szpitala, rewizje kasy ekonomicznej, ekspedycja, czyszczenie rzeki Bzury (sygn. 3-8). Magistrat Miasta Łowicza 1847-1914: zarządzenia prezydenta, protokoły posiedzeń, dochody i wydatki kasy ekonomicznej, aresztanci, umowy dzierżawne, rejestry pomiarowe, protokół ?instalacji? prezydenta (sygn. 9-16, 4650-4652, 4783). IV. Okres okupacji niemieckiej 1915-1918 [1921]: zarządzenia władz, kwaterowanie wojska, szpitale, organizacja sądów, obieg pieniędzy, sprawy urzędników, komisja podatkowa, egzekucja podatków, cła mostowe i uliczne, leczenie ubogich, szkolnictwo, straż ogniowa, sprawy budowlane i odbudowy ze zniszczeń, studnie, las miejski i ogrody, wykazy nieruchomości, dzierżawy gruntów miejskich, pozwolenia przemysłowe, protokoły posiedzeń Magistratu i Rady Miejskiej, cmentarze, gmina żydowska, organizacja więzienia, budowa pomnika T. Kościuszki, prowadzenie akt stanu cywilnego (sygn. 17-142). Wydział Policyjny I 1918: utrzymanie więzienia, wykaz właścicieli gruntów i dzierżawców, przeciwdziałanie epidemiom, sprawy paszportowe (sygn. 143-153). Wydział Administracyjny II 1918 [1919]: wykazy zakładów przemysłowych, sprawy Rady Opiekuńczej i milicji, straty wojenne, odszkodowania za szkody, kontrybucje i zabór mienia, rekwizycje, pomoc ubogim i żołnierzom, spisy nieruchomości, sprawy budowlane, szkolnictwo, cechy rzemieślnicze, dzierżawy gruntów (sygn. 154-231). Wydział III Kwaterunkowy 1918: odszkodowania za kwatery, wyznaczanie podwód, zaopatrzenie dla wojska, więzienie, sprawy szkolne (sygn. 232-242). V. Okres międzywojenny: Wydział Policyjny 1918-1920: opłaty i koszta sądowe, statystyka przestępczości, sprawy przesiedleńcze i bezrobocia, paszporty, zameldowania i wymeldowania, sprawy rezerwistów i zasiłków dla rodzin wojskowych, rejestracja cudzoziemców (sygn. 243-262). Wydział II Administracyjny 1918-1920 [1921-1922]: wybory do Sejmu Ustawodawczego i Rady Miejskiej, rejestracja strat wojennych, świadectwa przemysłowe, podatki i opłaty skarbowe, regulamin Magistratu, aprowizacja, utrzymanie przedsiębiorstw miejskich, dzierżawy, roboty publiczne, ochrona zdrowia, protokoły posiedzeń Magistratu i Rady Miejskiej, majątek miejski, rzemiosło, pożyczki, podatki, budżet i rewizje kasy miejskiej, opisy wydarzeń w mieście podczas I wojny światowej, Komitet Sztandarowy dla 20 Pułku gen. J. Hallera, danina na rzecz wojska, listy płacy pracowników miejskich (sygn. 263-386). Wydział I Administracyjny 1921 [1922-1927]: utrzymanie pracowników, zakłady dobroczynne, dzierżawy, protokoły posiedzeń Zarządu, wybory do cechów, apteka miejska, składka bożnicza, wybory uzupełniające do Sejmiku Powiatowego (sygn. 387-411). Wydział I Centralny 1921-1929: dozory kościelne, pomoc jeńcom i uchodźcom, dzierżawa gruntów miejskich i podatki, wybory do cechów, funkcjonowanie organów samorządu w mieście i powiecie, zatrudnianie i listy płacy pracowników samorządowych, sprawy Związku Miast Polskich, protokoły posiedzeń Zarządu i Rady Miejskiej, ogłoszenia i obwieszczenia, subsydia, cmentarze, wybory do Sejmu Ustawodawczego, organizacja wystawy jarmarku św. Mateusza, wybory do Rady Miejskiej 1923 i 1927 r., statystyka rolna, protokoły komisji Rady, prenumerata czasopism, sprawozdania sytuacyjne z działalności Magistratu, komitety uroczystości i obchodów, ubezpieczenia pracowników, budżety, utrzymanie szkoły handlowej, organizacja i działalność Komunalnej Kasy Oszczędności (sygn. 412-681). Sekretariat Wydział I 1930 [1931-1934]: statuty organizacyjne, sprawy personalne i wykazy pracowników, protokoły posiedzeń Zarządu, Magistratu i Rady, działalność komisji, protokoły lustracji i zalecenia pokontrolne, budżet, ogłoszenia urzędowe, obchody 25-lecia walki o szkołę polską, odznaczenia, pożyczki, sprawy sądowe, elektrownia i budowy miejskie (sygn. 682-721). Wydział I Prezydialny 1930-1933: stypendia, wybory do Sejmu i Senatu, zmiany nazw ulic, sprawy sądowe, świadectwa rzemieślnicze, podatki i subwencje, statystyka produkcji rolnej, protokoły posiedzeń Rady i Zarządu, elektryfikacja, organizacja Kasy Przezorności Pracowników Miejskich, lustracje i zarządzenia pokontrolne, spis ludności, pożyczki, działalność komisji, ubezpieczenia i sprawy pracownicze, instrukcje biurowe, statuty, pomoc bezrobotnym, rejestracja zakładów (sygn. 722-822). Wydział II Finansowo-Podatkowy 1920-1933 [1934]: kontrole dochodów i wydatków, korespondencja ze Związkiem Miast Polskich, okólniki władz, odszkodowania za straty wojenne, pożyczki, podatki i ich egzekucja, budżety i sprawozdania z ich wykonania budżetu, sprawy kasowe przedsiębiorstw miejskich, dzienniki główna, listy płacy pracowników (sygn. 823-1029). Wydział III Kwaterunkowy 1918-1920 [1933]: zakwaterowanie wojska, inspekcje mieszkaniowe, sprawy sanitarne (sygn. 1030-1044). Wydział III Mieszkaniowo-Sanitarny 1921-1933: rekwizycje mieszkań, kwaterowanie wojska, funkcjonowanie szkół powszechnych, kontrole sanitarne, sprawy utrzymania aresztu policyjnego, czytelnie i biblioteki, ambulatorium, oświata pozaszkolna i kursy dla analfabetów, łaźnia miejska, organizacja i działalność Szkoły Dokształcenia Zawodowego oraz Miejskiej Szkoły Handlowej, ochronki dla dzieci, statystyka cen, opieka społeczna, rejestracja bezrobotnych, Komitet Pomocy Bezrobotnym, statystyka chorób zakaźnych, komisja do badania cen, organizacja i działalność Towarzystwa Dobroczynności oraz Stacji Opieki nad Matką i Dzieckiem, przychodnia przeciwgruźlicza i przeciwjagliczna, apteka miejska, muzeum im. W. Tarczyńskiego, fundusz bezrobocia (sygn. 1045-1259). Wydział IV Statystyki i Gospodarki Miejskiej 1920-1933: elektrownia miejska, sprawy rejestracji mieszkańców i prowadzenia ksiąg stałej ludności, statystyka i ruch ludności, zmiany granic miasta, rejestry i zawiadomienia o karalności, dowody osobiste i paszporty, pobór do wojska, organizacja spisu powszechnego, inwalidzi wojenni, weterani powstań narodowych, pozbawienie i poświadczenie obywatelstwa polskiego, prowadzenie ksiąg stanu cywilnego i rejestrów mieszkańców (sygn. 1260-1392). Wydział V Gospodarki Miejskiej 1920-1929: zadrzewianie ulic, plany regulacyjne miasta, osuszanie gruntów, sprzedaż folwarku Blich, wykazy zakładów przemysłowych i handlowych, pomiar gruntów i poszerzenie granic, założenie bulwaru, budowa mostu, urządzenie targowicy, elektrownia i rzeźnia miejska, protokoły Komisji Gospodarki Miejskiej i Pomiarowo-Regulacyjnej, parcelacje gruntów, dzierżawy nieruchomości, studnie, wodociągi i kanalizacje, remonty i konserwacje obiektów miejskich, pożyczki inwestycyjne, budowa pomnika ?Synom Ziemi Łowickiej ? Bojownikom o Niepodległość?, pozwolenia na remonty, Miejska Kasa Pożyczkowo-Oszczędnościowa, udzielanie pożyczek, pozwolenia na budowę, budowa nowej elektrowni, regulacje rzeki Bzury, budowa szkół powszechnych (sygn. 1393-2150). Wydział V Gospodarki Miejskiej i Majątku Miejskiego 1929-1933: plany i ich zatwierdzanie, pozwolenia na budowę, odbudowa ze zniszczeń wojennych, elektryfikacja, statystyka budowlana, zakładanie i konserwacje ulic, placów i chodników, protokoły Komisji Gospodarki Miejskiej, pożyczki, licytacje i dzierżawy, rejestracja i numeracja nieruchomości, tablice pamiątkowe, rzeźnia miejska, ogród botaniczny na Bratkowicach, czyszczenie kanałów odwadniających, remonty domów, plany pomiarowe posesji, wykazy nieruchomości (sygn. 2151-2447, 4653-4742). Wydział I Centralny 1934-1937: sprawy osobowe pracowników, statuty, regulaminy i instrukcje Zarządu i komisji, wybory do Rady Miejskiej, zarządzenia burmistrza, pożyczki (sygn. 2448-2478). Wydział Mieszkaniowo-Sanitarny i Szkolny 1934-1935: utrzymanie i dozór szkół, działalność Komisji Sanitarnej, przedszkola, przychodnie, Stacja Opieki nad Matką i Dzieckiem, kolonie letnie (sygn. 2479-2491). Wydział V Gospodarki Miejskiej 1933-1934: projekty wodociągowe, spis nieruchomości, dzierżawy i sprzedaże placów, pozwolenia na budowę (sygn. 2492-2565). Wydział I Ogólny ? Sekretariat 1935-1937 [1945-1949]: organizacja biur i przedsiębiorstw miejskich, sprawy osobowe, posiedzenia Zarządu, Rady Miejskiej i Miejskiej Rady Narodowej, skorowidz uchwał Rady Miejskiej (1917-1935), zatwierdzanie uchwał, finanse, sprawy sądowe, stypendia, szkoły, czytelnia i biblioteka, sprawy reprezentacyjne (sygn. 2566-2609). Referat II Opieki Społecznej 1935-1937: zaświadczenia rzemieślnicze, fundusz pracy, zapomogi stałe i doraźne, przytułek, opieka społeczna, ambulatorium i Stacja Opieki nad Matką i Dzieckiem, ceny, działalność Komisji Sanitarnej i Opieki Społecznej, przedszkola, aprowizacja miasta (sygn. 2610-2640). Referat Ewidencji i Kontroli Ruchu Ludności 1935-1937: zaświadczenia i wyciągi o zameldowaniu, dowody osobiste, sprawy poszukiwań osób, wybory do Sejmu i Senatu (sygn. 2641-2659). Referat Wojskowy 1935-1937: odroczenia i powołania do wojska, ochotnicy, inwalidzi wojenni, sprawy rezerwistów (sygn. 2660-2664). Wydział I Ogólno-Administracyjny 1938-1939: zbiórka pieniędzy na wojsko, sprawy członków Zarządu i Rady oraz pracowników miejskich, protokoły z posiedzeń Rady, opieka społeczna, sprawy sądowe, obchody rocznicy bitwy pod Grunwaldem, sprawa pomnika na grobie burmistrza L. Gołębiowskiego (sygn. 2665-2681). Wydział II Finansowo-Budżetowy 1933-1940: budżet i sprawozdania z jego wykonania, pożyczki, podatki, księgi główna (sygn. 2682-2710). Wydział III Gospodarki Miejskiej Referat Techniczno-Budowlany 1935-1937: protokoły Komisji Budowlanej, wykazy pracowników budowlanych, pozwolenia na budowę, budowa szkoły powszechnej na ul. Kaliskiej, parcelacje, plany pomiarowe, wodociągi (plany) i kanalizacja, projekty techniczne domów (sygn. 2711-2913). Referat Regulacyjno-Budowlany 1938-1939: plany pomiarowe, pozwolenia na budowę i ich kontrola, remonty obiektów (sygn. 2914-2995). Referat Gospodarczy 1935-1939: statystyka produkcji rolnej, protokoły Komisji Gospodarki Miejskiej, dzierżawy i sprzedaż gruntów, budowa muzeum, badania archeologiczne (sygn. 2996-3013). Referat Robót Publicznych 1938-1939: drogi i place publiczne, listy płacy robotników (sygn. 3014-3041). VI. Okres okupacji niemieckiej: Wydział I Ogólny 1939-1945: zarządzenia władz okupacyjnych, organizacja domu pracy dla Żydów, sprawy osobowe pracowników, elektryfikacja, sprawy emerytalne, wykazy poległych, grobownictwo, spis mieszkańców narodowości żydowskiej, wnioski o karty rozpoznawcze (sygn. 3042-3062). Wydział II Finansowy 1939-1945: budżety i plany finansowo-gospodarcze przedsiębiorstw, sprawozdania z wykonania budżetu, księgi kasowe (sygn. 3063-3086). Wydział III Gospodarki Miejskiej Referat Budowlany 1940-1944: ewidencja grobów, zniszczenia i straty wojenne, wodociągi i kanalizacje, regulacja Bzury, sprawy sądowe (sygn. 3087-3098). Referat Gospodarczy 1940-1944: statystyka przemysłowa, cegielnia miejska, sprawy obrony przeciwlotniczej, parcelacja i dzierżawy, konfiskata mienia żydowskiego, listy płacy pracowników miejskich, przebudowy, utrzymanie mostów (sygn. 3099-3151). Referat Kontyngentowy 1940-1941: zarządzenia władz, protokoły dostaw, sprawy straży ochotniczej, księgi biercze daniny od mieszkańców (sygn. 3152-3155, 4743-4770). VII. Okres Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: Miejska Rada Narodowa 1945-1949: opinie o zachowaniu się podczas okupacji, sprawy Komisji Sanitarnej i Kontroli Społecznej (w tym protokoły), protokoły Prezydium i MRN, sprawy osobowe, Miejska Komisja Oszczędnościowa (sygn. 3156-3171). Wydział I Ogólno-Administracyjny Sekretariat 1945-1949: protokoły Zarządu i Komisji Rewizyjnej, wykazy pomników i tablic, pomiary miasta, uroczystości, sprawy nieruchomości poniemieckich i pożydowskich, statuty, regulaminy, instrukcje, statystyka ogólna, danina narodowa (sygn. 3172-3199). Referat Osobowy 1946-1948: wykazy pracowników, dane o pracownikach (sygn. 3197-3199). Referat Oświaty Kultury i Sztuki 1946-1948: portrety dostojników państwowych, tablice pamiątkowe, biblioteki (sygn. 3200-3202). Referat Opieki Społecznej 1945-1950: rejestracja więźniów zwolnionych z obozów, budowa pomnika wdzięczności, organizacja Komitetu Opiekuńczego, święta i uroczystości, pomoc zimowa, dożywianie dzieci, rejestracja Warszawian przybyłych po powstaniu, zakłady opiekuńcze własne i obce (sygn. 3203-3233). Referat Ewidencji i Ruchu Ludności 1945-1948: sprawy spisu ludności, elektryfikacja i telefonizacja (sygn. 3234-3235). Wydział II Finansowy 1945-1950: budżet i sprawozdania z jego wykonania (sygn. 3236-3253). Wydział III Gospodarki Miejskiej 1945-1948: przepisy i zarządzenia ogólne władz, wykazy rzemieślników, listy płacy pracowników miejskich (sygn. 3254-3260, 4771-4782). Komisja Mieszkaniowa 1945-1948: protokoły, przydział mieszkań, kontrole, odwołania (3261-3269). Akta osobowe pracowników Magistratu 1918-1929 (sygn. 3270-3345). Księgi meldunkowe domów 1920-1950 (sygn. 3346-4649).

Archivist Note

Selected by Agnieszka Wasiak from database SEZAM.

Rules and Conventions

EHRI Guidelines for Description v.1.0