Sąd Grodzki w Łowiczu

Wybuch II wojny światowej i okupacja ziem polskich przez III Rzeszę spowodowały, że dotychczasowy ustrój Polski przestał istnieć. Rozporządzeniem niemieckich władz okupacyjnych z 26 października 1939 r. "O odbudowie administracji okupowanych polskich obszarów" utworzone zostało Generalne Gubernatorstwo z siedzibą w Krakowie. Generalne Gubernatorstwo dzieliło się na cztery okręgi (dystrykty) Kraków, Lublin, Radom i Warszawa. Miasto Łowicz wraz z powiatem łowickim znalazło się na terenie Dystryktu Warszawskiego Generalnego Gubernatorstwa. W dniu 26 października 1939 r. wydane zostało rozporządzenie o odbudowie wymiaru sprawiedliwości w Generalnym Gubernatorstwie. Na mocy tego Rozporządzenia na terenie GG istnieć miało sądownictwo polskie i niemieckie. Dotychczasowe prawo polskie zachowało moc, jeśli nie było sprzeczne z prawem niemieckim. Sądownictwo polskie uległo jednakże zmianie. Na podstawie nowych przepisów w sądownictwie polskim nadal działały sądy: grodzkie, okręgowe i apelacyjne. Zniesiony został Sąd Najwyższy. Obywatele narodowości niemieckiej podlegali wyłącznie sądownictwu niemieckiemu, natomiast ludność polska sądom polskim. Sądom polskim zabroniono przesłuchiwania w charakterze świadków lub biegłych osób narodowości niemieckiej. Na żądanie sądu polskiego osoby te mogły być przesłuchiwane przez sąd niemiecki. Sądy niemieckie miały prawo weryfikować wyroki sądów polskich. Spory kompetencyjne pomiędzy sądami polskimi i niemieckimi rozstrzygały sądy niemieckie. Postępowanie przed sądami polskimi było dwuinstancyjne, tzn. wyrok sądu okręgowego jako sądu drugiej instancji był ostateczny. Szczegółowo sprawy sądownictwa regulowało "Rozporządzenie o sądownictwie polskim w GG" . Bezpośredni nadzór nad sądami polskimi sprawował Szef Okręgowy. Do wykonywania polskiego sądownictwa obowiązywały polskie ustawy i rozporządzenia, jeżeli Generalny Gubernator nie postanowił inaczej. W sprawach karnych sąd polski mógł rozpatrywać tylko wtedy, gdy sprawa została przekazana przez niemiecką władzę. Wyroki wydawane przez sądy polskie zapadały "W imieniu prawa". Zatrudnieni ponownie urzędnicy i pracownicy polscy zostali zobowiązani do złożenia pisemnej deklaracji o posłuszeństwie wobec władz niemieckich. Sąd Grodzki rozpoznawał w składzie przewidywanym w polskich przepisach. Sąd Grodzki w Łowiczu funkcjonował do końca działań wojennych. Z chwilą zakończenia wojny podjął działalność w nowych warunkach ustrojowych, opierając się jednakże na prawie o ustroju sadów powszechnych z dnia 6 lutego 1928 r.