Archival Descriptions

Advanced query tips

There are several ways to be more specific in your search query:

"Phrase"
Search an exact match of your query, e.g. "Member lists"
+Phrase
Given word has to be in the result, e.g. +Gestapo
-Phrase
Exclude given word from search, e.g. -Gestapo

Use the following syntax to restrict the search to specific fields:

field:"phrase"
For instance, you can find all descriptions that have the phrase "Auschwitz Birkenau" in their titles by searching for title:"Auschwitz Birkenau".

The following fields are currently available:

  • identifier
  • title
  • creator
  • person
  • place
  • subject
  • address
Displaying items 81 to 100 of 189
Search result ordering
Language of Description: Dutch
Language of Description: Ukrainian
Country: Belgium

  1. Tweede Wereldoorlogfonds van het Belgische Rode Kruis.

    In dit bestand noteren we, naast de verwachte algemene stukken zoals activiteitenrapporten, notulen, briefwisseling, dienstnota’s, instructies, … eveneens een aantal dossiers in verband met de acties ondernomen door het BRK ten gunste van de vervolgde Joodse bevolking. Nr. 919 bevat een dossier over de repatriëring van gevluchte Joden uit Frankrijk (1940-1941). Het dossier onder nr. 923 handelt over de weigering van het Duitse Rode Kruis om nog informatie te geven over gedeporteerde Joden (1943). Onder de nrs. 917, 918 en 922 noteren we briefwisseling inzake de hulpverlening aan Joden (1941...

  2. Textielcentrale.

    In dit bestand, waarvoor op moment van schrijven nog geen toegang bestond, vinden we stukken terug in verband met de politiek van de bezetter tegenover ‘Joodse’ bedrijven tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het gaat o.a. om briefwisseling van dergelijke ondernemingen, die verplicht werden een overzicht te geven van hun stocks.

  3. Archief Carl Requette.

    Het archief van Carl Requette, vereffenaar van het Belgische Commissariaat voor de Repatriëring, omvat onder andere algemene briefwisseling met internationale organisaties en andere landen met betrekking tot het terugbetalen van de kosten voor repatriëring. Daarnaast vermelden we nog de dossiers betreffende de praktische en financiële afhandeling van de repatriëring van burgers (waaronder Joden). Tenslotte zijn ook de dossiers van missies in verschillende Europese en niet-Europese landen relevant, evenals een aantal dossiers over betwistingen (zie vb. nr. 176 over de ‘affaire Kleefeld’ en n...

  4. Papieren van de Eerste Minister Hubert Pierlot.

    Dit bestand, dat momenteel nog verwerkt wordt, bevat vooreerst correspondentie met verschillende Belgische persoonlijkheden – waaronder Herbert Speyer (jaren 1941-1942). In de reeksen thematische dossiers zijn eveneens een aantal relevante stukken terug te vinden. Ze hebben onder andere betrekking op de ondersteuning van Joodse vluchtelingen uit België door organisaties in Portugal en de hulp aan Joden door Aristides de Sousa Mendes, de Portugese ambassadeur in Bordeaux. Verder noteren we in de thematische dossiers ook andere interessante rapporten – zie vb. een rapport van Maurice Benedict...

  5. Algemeen Secretariaat. Overdracht 1992.

    Dit bestand bevat o.a. een aantal stukken met betrekking tot de omzetting en uitvoering van anti-Joodse bepalingen van de bezetter door het Ministerie van Financiën, zoals circulaires (nr. 27), dossiers met betrekking tot het verwijderen van Joodse ambtenaren in openbare dienst (nr. 391), maatregelen genomen tegen Joden (nrs. 402 en 416), arrestaties van Joden (nr. 520). Daarnaast vinden we ook dossiers terug in verband met de naoorlogse sekwestratie van Duitse overheidsorganen, bezettingsdiensten, bedrijven, …

  6. Verzameling Microfilms van het Algemeen Rijksarchief.

    Deze verzameling bevat enkele microfilms die relevant zijn voor deze gids. We noteren vooreerst, onder nrs. 1324/1 tot en met 1324/3, drie microfilms met privé-archief van Samson Wiener (1851-1914), advocaat, senator, zakenman en lid van de Conseil supérieur van Congo Vrijstaat. De originelen worden bewaard door de familie Wiener, die het Rijksarchief in 1971 de toelating gaf om kopies te maken op microfilm. De documenten (in totaal 29 dossiers) beslaan de periode 1883-1914. Het gaat vooral om briefwisseling en notities, die in het bijzonder betrekking hebben op de activiteiten van Wiener a...

  7. Archief van Marcel Nyns.

    Er zijn in dit bestand, voortgekomen uit Nyns’ functie als secretaris-generaal van Openbaar Onderwijs, enkele dossiers bewaard die betrekking hebben op de behandeling en uitsluiting van Joden in het onderwijs. Het gaat om de nrs. 35, 91 en 127. Daarnaast noteren we de algemene briefwisseling, die eveneens stukken bevat omtrent de organisatie van het Joodse schoolwezen tijdens de bezetting.

  8. Administratie te Londen.

    Dit bestand (dat op moment van schrijven nog niet genummerd is) bevat een aantal dossiers in verband met de Jodenvervolging in België. Zie o.a. de dossiers “D123 Belgian refugees in Spain”, “German occupation” (met o.a. briefwisseling met Herbert Speyer in verband met de onwettelijkheid van de Duitse verordeningen) en “Problem of Jews” (inzake het programma van het American Jewish Congress dat toen ook Belgische medewerkers had).

  9. Directie van de bedrijfsorganisatie.

    Dit archief is van groot belang voor de studie van de economische (re)organisatie van de Belgische economie tijdens de bezetting. Het bestand bevat dossiers over de organisatie en het functioneren van de Bedrijfsorganisatie en de bedrijfsgroeperingen, over de toekenning van allerhande licenties, attesten en certificaten aan de verschillende Hoofdgroeperingen en Zelfstandige bedrijfsgroeperingen door de Duitse overheden. Daarnaast vinden we ook meer administratieve en juridische stukken terug, zoals regelgevende teksten, statuten en circulaires van de diverse groeperingen en de verslagen van...

  10. Archief van de Nationale Bank van België.

    Interessant voor economische geschiedenis zijn de kaartsystemen van Personenvennootschappen met Beperkte Aansprakelijkheid (nrs. 2004-2103, periode 1920-1957), Naamloze Vennootschappen (nrs. 2104-2156, periode 1880-1957), en Coöperatieve Vennootschappen (nrs. 2157-2176, periode 1900-1957) bijgehouden als documentatie. Het gaat om steekkaarten die verwijzen naar de in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad verschenen vennootschapsgegevens. Deze steekkaartensystemen zijn alfabetisch en thematisch (vb. banken, verzekeringsmaatschappijen, …) geordend. We noteren o.a. de steekkaartenbak “NV’s o...

  11. Nationale Bank van België. Monetaire sanering na WOII. Monetaire hervorming

    Het archief bevat stukken uit de periode 1944-1962. Het archief van de dienst Onttrekking der biljetten aan de circulatie omvat hoofdzakelijk archiefbescheiden met betrekking tot de ruil, aangifte en neerlegging van biljetten in binnen- en buitenland. Verder zijn er ook archiefbescheiden van deze dienst terug te vinden met betrekking tot het beheer van de bijzondere rekeningen, de inkoop van effecten van de muntsaneringslening en de verantwoording aan het Rekenhof. Het bevat ook de afzonderlijk bewaarde briefwisseling en de minuten van de uitgaande brieven, twee reeksen die interessante aan...

  12. Archief van het Ministerie van Openbare Werken. Bestuur Gesubsidieerde Werken en Wederopbouw. Dossiers van de werken gesubsidieerd door de Staat (Overdrachten 1974-1977).

    In dit bestand vinden we een dossier (dat de jaren 1941-1947 beslaat) met betrekking tot de bouw en vereffening van het arbeidskamp voor uitgewezen Joden in Overpelt – zie nr. 1317. Het dossier bevat onder andere eerder technische briefwisseling tussen een aantal administraties (het Rekenhof, diensten van het Ministerie van Wederopbouw, de gouverneur van de provincie Limburg) over de kwestie welke dienst voor het kamp bevoegd is, wie de eigenaar is van de inboedel, wat de staat van de inboedel is na de bevrijding, enz.

  13. Ministerie van Economische Zaken. Belgische Diamantsector tijdens de Tweede Wereldoorlog

    In deze inventaris zijn de archieven beschreven van verschillende archiefvormers (en hun rechtsvoorgangers) die actief waren in de Belgische diamantsector tijdens de Tweede Wereldoorlog.

  14. Georges Theunis.

    Het archief van Georges Theunis bevat ten eerste correspondentie met een aantal notabelen van de Belgische Joodse gemeenschap - zoals bijvoorbeeld met Max Gottschalk (nr. 539) en Max Horn (nr. 544). Daarnaast vinden we ook briefwisseling terug met andere personen van Joodse afkomst (zie o.a. nrs. 602 en 631). Ten slotte zijn in het bestand ook een aantal dossiers bewaard betreffende de antisemitische vervolgingen in België en de Joodse vluchtelingen in neutrale en geallieerde landen – zie nr. 751 American Jewish Joint Distribution Committee, World Jewish Congress et Belgian Jewish Represent...

  15. Digitale kopie van het archief van de International Tracing Service te Bad Arolsen.

    Dit indrukwekkende geheel is in feite een conglomeraat van archieven van heel wat verschillende organisaties en instellingen, samengebracht en/of gekopieerd door de ITS om opzoekingen naar personen mogelijk te maken. De focus van dit complexe archief ligt dan ook op de voornaamste groepen slachtoffers – vervolgde personen, dwangarbeiders en displaced persons. De Centrale Naamindex is met meer dan 42 miljoen digitale beelden de meest uitgebreide reeks. Dit steekkaartensysteem fungeert als het globale zoekinstrument voor de identificatie van personen. De verschillende types steekkaarten dekke...

  16. Provincie Brabant. Provinciebestuur. Toezicht op kerkfabrieken. Dossiers van werken aan gebouwen voor de eredienst.

    In dit bestand vinden we twee dossiers terug. Vooreerst een dossier onder nr. 10, met briefwisseling van de orthodoxe israëlitische gemeenschap, inzake het verkrijgen van toestemming van de overheden voor het uitvoeren van verbouwingen aan de ondergrondse verdiepingen van de synagoge van de Kliniekstraat te Anderlecht, 1965-1967. Het dossier onder nr. 113 betreft de herstellingen van oorlogsschade aan de synagoge in Brussel (1946-1963); hierin vinden we voornamelijk briefwisseling maar ook stukken van eerder technische aard terug.

  17. Kabinet van de rector. Dienst voor Academische aangelegenheden.

    In dit bestand zijn een aantal reeksen relevant. Een algemene bron zijn de verschillende registers: inschrijvingsregisters voor de periode 1817-1961 (die o.a. rolnummer, naam en voornaam, leeftijd, geboorteplaats, vroegere studies, gekozen studierichting vermelden), alfabetische registers van de ingeschreven studenten, registers van ingeschreven studenten per studierichting, registers van de examenuitslagen, … Onder 4A2_4 vinden we de reeks ingekomen en uitgaande briefwisseling (1817-1940), geklasseerd per academiejaar en onderverdeeld op onderwerp. Onderwerpen zoals “vreemde studenten”, “s...

  18. Archief van de Faculteit van de Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen/Faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen.

    In dit archiefbestand noteren we de dossiers inkomende en uitgaande briefwisseling afkomstig van de Dienst van de Decaan en Dienst van de Rector van deze faculteit (nr. 6K2_1). Nr. 6K2_1 8.2 bevat onder andere correspondentie over Joodse studenten, de verordeningen over het “Joodse schoolwezen” en eventuele uitzonderingen hierop (1941). In het dossier “inlichtingen over oud-studenten en studenten” (nr. 6K2_1 41) vinden we stukken over de Joodse onderzoeker J. Rappaport (1938).

  19. Arthur Wauters.

    We noteren twee relevante dossiers in dit bestand. Het nr. 257 bevat stukken in verband met antisemitisme. Het gaat om een aantal nummers van antisemitische periodieken, in casu Service Mondial (mei 1938 en november 1939) en l’Antijuif (1938), het blad van Volksverwering/Défense du Peuple. Daarnaast ook een ongedateerd verslag over de antisemitische organisatie l’Internationale Raciste Paneuropéenne. Onder nr. 258 vinden we een dossier “betreffende de gevolgen van de instroom van Duitse migranten voor de Belgische economie”. Het gaat hier om een geannoteerde versie van het artikel l’Apport ...

  20. Archief van Romain Deconinck.

    Onder nr. 1084 noteren we het programmaboekje van Bloed op Flassche (1938), de “plezante Joden revue” van Henri Van Daele. Het gaat om een satirisch stuk dat het antisemitisme en racisme van die tijd aan de kaak stelt. In het boekje vinden we de liedjesteksten (o.a. Lied der Jodinne). De nrs. 1071 en 1072 bevatten respectievelijk een programmaboekje en enkele foto’s van het ‘groot spektakelstuk’ Hiet-Lirre van Henri Van Daele, waarin o.a. een bedrijf voorkomt over “Een Duitsch Joodje in Gent”.