Archival Descriptions

Displaying items 1 to 20 of 33
Language of Description: Croatian
Language of Description: Dutch
Language of Description: Ukrainian
Country: Netherlands
Holding Institution: Haags Gemeentearchief
  1. Gemeentelijke Dienst School- en kindertuinen

    De dienst Gemeentelijke Dienst School- en kindertuinen is opgericht in 1919. De dienst was in 1940 niet alleen verantwoordelijk voor de zorg voor de Haagse school- en kindertuinen, maar ook voor de braakliggende gronden voor de teelt van voedingsgewassen. Tevens werd leiding gegeven aan de tuin voor jeugdig werklozen aan de Leyweg aan aan een groep jonge Joodse vluchtelingen uit Oostenrijk, die op Ockenburgh werden opgevangen en daar tuinarbeid verrichten. De Joodse vluchtelingen werden direct na de Duitse inval naar andere plaatsen overgebracht. Vele duizenden Haagse schoolkinderen kwamen ...

  2. Het Israëlietisch Weeshuis ‘Hulp Voor Weezen’ (Ezer Jatom) te ’s Gravenhage

    Het Israëlietisch Weeshuis ‘Hulp Voor Weezen’ (Ezer Jatom) te ’s Gravenhage werd in 1849 opgericht, toen zeer vele kinderen ten gevolge van de cholera wees waren geworden. Joodse wezen konden met het oog op het kasjroet (rituele geschiktheid van het voedsel) niet worden ondergebracht in een van de niet-joodse weeshuizen in de stad. De zorg voor joodse wezen werd dan ook in eerste instantie overgelaten aan familieleden. Het weeshuis werd gevestigd aan de Stille Veerkade, verhuisde in 1880 naar de Raamstraat en in 1932 naar de Pletterijstraat. In 1933 ontving het bestuur het verzoek van het C...

  3. Bankierskantoor Lissa & Kann

    Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog had ingrijpende gevolgen voor NV Bankierskantoor van Lissa & Kann. Toch overleefde het bankiershuis de oorlog, zij het niet langer als zelfstandig bankierskantoor, maar in het bezit van de firma Hope & Co. Op 5 juni 1940 werd een drietal overeenkomsten gesloten, namelijk tussen J.H. Kann en Hope & Co., tussen J.H. Kann en Lissa & Kann en tussen Hope & Co. en Lissa & Kann. De reden dat J.H. Kann, enig aandeelhouder, zijn gehele aandelenbezit verkocht aan Hope & Co, was zijn debetpositie bij het bankierskantoor. In de overee...

  4. Vereniging 's-Gravenhaagsche Vakschool voor Meisjes

    In 1902 is de vereniging 's-Gravenhaagsche Vakschool voor Meisjes opgericht. Dit was de opvolger van de vereniging Haagsche Kookschool. Het bestuur van deze vereniging vond dat er duidelijk behoefte was aan de nieuwe school waar een vakopleiding aan meisjes zou worden gegeven. Na 1913 tot aan de mobilisatie werd les gegeven aan de Louise Henriëttestraat 10. Gedurende de mobilisatie werd de school door het Ministerie van Defensie gebruikt. In de bezettingstijd vestigde het rijk in de school de Opbouwdienst en vanaf oktober 1940 het Centraal Distributiekantoor. In deze tijd kon de school voor...

  5. Haagsch Crisis Comité (HCC)

    In 1931 waren de gevolgen van de economische crisis doorgedrongen tot brede lagen van de bevolking. In reactie hierop nam H.K.H. Prinses Juliana het initiatief tot de oprichting van een Nationaal Crisis Comité dat tot doel had de nood onder slachtoffers van de crisis te helpen lenigen. In verschillende gemeenten werd vervolgens overgegaan tot de oprichting van plaatselijke crisis comité's, die uitvoering gaven aan de regelingen van het NCC, en die tevens zelfstandig actie ondernamen ten bate van personen die door de crisis waren getroffen. In Den Haag werd op 27 november 1931 het Haagsch Cr...

  6. Nederlandsch-israelitische gemeente

    De Hoogduitse Joodse Gemeente van 's-Gravenhage die officieel de naam Adath Jessurun droeg, en in het gewone Joodse spraakgebruik kille koudesj Haag heette, werd gesticht aan het begin van de achttiende eeuw. Nadat in 1942 ten gevolge van de oorlog de bestuurscolleges van de Nederlands Israelitische Gemeente waren opgehouden te functioneren, werd het beheer overgedragen aan een commissie bestaande uit notaris A.C. van Mourik Broekman, de heer A. Schilder namens het accountants-kantoor Van Dien en mr. J.M. van der Flier. Door deze commissie werden noodzakelijke betalingen gedaan en ontvangst...

  7. Gemeentelijk bouw- en woningtoezicht

    Op 1 juli 1906 werd de verordening, regelende de Bouwpolitie ingetrokken en het Gemeentelijk Bouwen Woningtoezicht ingesteld. Er ontstond een dienst waarvan de afdelingen werden belast met Bouwtoezicht, Woningtoezicht, Hinderwet en onderzoek van bouwmaterialen. Daarnaast was er een afdeling "Algemene Dienst". De dienst is belast met de uitvoering van voorschriften waaraan nieuw te bouwen en te verbouwen woningen. Bovendien is de Dienst verantwoordelijk voor het toezicht op woningen en voor de onbewoonbaarverklaring van woningen. Ook adviseert de Dienst aan het College van Burgemeester en we...

  8. Hulpvereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Scheveningen, nadien Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs

    Op 13 november 1885 is in Scheveningen de Hulpvereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Scheveningen. Deze ‘Hulpvereeniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs’ kreeg op 22 juli 1886 bij Koninklijk Besluit officiële erkenning. Diverse Scheveningse scholen vielen onder de verantwoordelijkheid van deze schoolvereniging. In september 1938 namen grenadiers een deel van de Rehobothschool gedurende een maand in gebruik in het kader van de kustverdediging. Alle Scheveningse scholen kregen in 1939 inkwartiering. Tijdens de bezetting betrok de Wehrmacht de Rehobothschool. De school zou ernstige ...

  9. Joods lyceum Fisherstraat, sedert 1943 Joodse inrichting voor voortgezet onderwijs

    In 1941 bepaalde de Duitse bezetter dat joodse kinderen niet meer in een klas met niet-joodse kinderen mochten zitten. Jonge joodse kinderen mochten vanaf september 1941 alleen nog maar naar de schoolgebouwen aan de Bezemstraat 1-3 of de Duinstraat 10 in Scheveningen. Voor de joodse kinderen die al op deze scholen zaten, was dit minder erg. Maar al die andere kinderen moesten van hun eigen lagere (basis)school af. Vanaf 1 december 1942 moesten alle lagere schoolkinderen naar de Bezemstraat. De oudere joodse jongens en meisjes mochten alleen nog maar naar het Joods Lyceum in de Fischerstraat...

  10. Gemeenteziekenhuizen

    In de meidagen van 1940 werden gewonde militairen overgebracht naar het ziekenhuis aan de Zuidwal. Onmiddellijk na de capitulatie werden vijf zalen van het ziekenhuis door de Duitse bezetter gevorderd als veldlazaret voor gewonde Duitse militairen. In een zesde zaal (de oude Zanderzaal) werden tachtig Duitse militairen gestationeerd. Begin juni 1940 werd het hospitaal officieel een Duits ‘Ortslazaret’. De medici van het Zuidwalziekenhuis waren gedwongen samen te werken met Duitse artsen. In oktober 1940 werden de Duitse patiënten overgebracht naar het door de Duitsers gevorderde ziekenhuis ...

  11. Visschershaven, Haven- en Marktwezen

    Vanouds bestond in Den Haag het ambt van marktmeester. Deze had tot taak de marktgelden te innen en toe te zien op een ordelijk verloop van de verdeling van de plaatsen op de markt. De havenmeester deed zijn intrede in 1850, toen de Raad besloot haven-, kade- en liggeld te gaan heffen. Zijn belangrijkste taak was de controle over de inning van de havengelden. De functies van haven- en marktmeester waren vaak verenigd in één persoon. De taken en verantwoordelijkheden van de gemeentelijke overheid namen toe met de economische groei van de stad: in 1901 werd de eerste Laakhaven geopend, in 190...

  12. Schilderkundig genootschap onder de zinspreuk 'Pulchri Studio'

    Het Schilderkundig genootschap onder de zinspreuk 'Pulchri Studio' is in 1847 in Den Haag opgericht. Pulchri was sedert 1901 gehuisvest aan het Lange Voorhout 15. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verzetten de Pulchri-kunstenaars zich aanvankelijk tegen de door de Duitsers ingestelde Kultuurkamer. Met andere Nederlandse kunstenaarsverenigingen werd overleg gepleegd en de Nederlandsche Organisatie van Kunstenaarsverenigingen (NOK) opgericht. Deze vereniging zou niet lang bestaan. In 1942 verloor Pulchri Studio de zelfstandigheid. Pulchri Studio moest zich alsnog aanmelden en Willy ...

  13. Gemeentelijke Dienst voor Wederopbouw en Stadsontwikkeling

    De Gemeentelijke Dienst voor de Wederopbouw is op 16 juni 1945 opgericht. Een belangrijke functie vervulde de dienst in de opstelling van de door de gemeente aan het Rijk aan te bieden wederopbouwrekening. In 1947 nam de dienst de taken over van het Bureau Afwikkeling, Inkwartieringen en Vorderingen, en behandelde vele oorlogsschadegevallen. Van Duindorp was in 1945 een gevangenkamp gemaakt voor 5700 NSB’ers en andere foute of vermeend foute Nederlanders. De geïsoleerde ligging en het feit dat de wijk ontruimd was, maakten Duindorp er geknipt voor. De mannen zaten er maandenlang vast achter...

  14. Families Barsam, Boutelje en Hausmann, Harstenhoekweg 111 en 113

    In de kelder van het woonhuis aan de Harstenhoekweg 111 werden bij verbouwingswerkzaamheden archiefdocumenten aangetroffen. Tussen een grote hoeveelheid puin werd de papieren nalatenschap van drie Joodse families (Barsam, Boutelje en Haussmann) die woonachtig waren op de adressen Harstenhoekweg 111, 113 en 115 aangetroffen. Het betreft zowel persoonlijke papieren van deze families, als de bedrijfsadministratie van Simon Boutelje van zijn fabriek ter vervaardiging van vanillesuiker aan de Oude Zijdsvoorburgwal 149 te Amsterdam en administratie van de winkel in damesconfectie van Eliaszer Hau...

  15. Nederlands Israëlitische Gemeente na 1945

    De Hoogduitse Joodse Gemeente van 's-Gravenhage die officieel de naam Adath Jessurun droeg, en in het gewone Joodse spraakgebruik kille koudesj Haag heette, werd gesticht aan het begin van de achttiende eeuw. Nadat in 1942 ten gevolge van de oorlog de bestuurscolleges van de Nederlands Israelitische Gemeente waren opgehouden te functioneren, werd het beheer overgedragen aan een commissie bestaande uit notaris A.C. van Mourik Broekman, de heer A. Schilder namens het accountants-kantoor Van Dien en mr. J.M. van der Flier. Door deze commissie werden noodzakelijke betalingen gedaan en ontvangst...

  16. Advocaat mr. Y.H.M. Nijgh

    Advocaat mr. Y.H.M. Nijgh was tijdens de Tweede Oorlog betrokken bij de zogenaamde Calmeyeractie. Tezamen met enige Amsterdamse advocaten heeft hij gepoogd bij dr. H.G. Calmeyer (hoofd Referat Innere Verwaltung van het Generalkommissariat für Verwaltung und Justiz) niet-joodverklaringen te verkrijgen voor Nederlanders van Joodse afkomst. Hij was lid van de commissie, die met de zuivering van het Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde was belast. Een aanzienlijk deel van de cliëntendossiers in het archief van advocaat Nijgh heeft betrekking op beheerskwesties, eigendom van ond...

  17. 's-Gravenhaagsche boekhandelaarsvereeniging

    De 's-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereeniging werd opgericht in 1854. De vereniging had tot doel: "bevordering van de onderlinge vriendschap en de behartiging van de belangen des boekhandels en der aanverwante vakken" in (en ook om) Den Haag, en voorts het verzamelen van documentatie voor de geschiedschrijving van de Haagse boekhandel. Het was een vakvereniging en een gezelligheidsvereniging. In 1942 werd besloten het kapitaal van de ’s-Gravenhaagsche Boekhandelaarsvereniging veilig te stellen door het onder te brengen in de daarvoor opgerichte Stichting 's-Gravenhaagsch Ondersteuningsfond...

  18. Gemeentebestuur 1937-1952

    Het archief bevat de neerslag van de taken en activiteiten van de gemeente. Onder inventarisnummers 1-53 zijn de notulen van vergaderingen van de gemeenteraad en het College B&W te vinden. Onder inventarisnummers 684-800 vindt u stukken betreffende personeelsaangelegenheden. Onder inventarisnummers 858-871 zitten stukken betreffende de bevolkingsregistratie. Hier kunt u in de gedeeltes over de oorlogsjaren mogelijk relevante informatie vinden. De stukken zijn zowel in het Nederlands als in het Duits.

  19. Haagse afdeling van de Vereniging van vrouwen met een academische opleiding

    Op 26 oktober 1941 was er landelijke bijeenkomst van de Vereniging van vrouwen met een academische opleiding (VVAO) te Amsterdam. De mededeling van de beztter dat Joden geen lid mochten zijn van de VVAO achtten de leden niet in overeenstemming met de doelstelling van de vereniging. In het voorjaar van 1942 is besloten de Haagse afdeling officieel op te hefen, omdat de leden massaal de vereniging verlieten. In 1945 is de Haagse afdeling opnieuw opgericht.

  20. Bond van ambtenaren bij Departementen van algemeen bestuur en Hooge colleges van Staat te ’s-Gravenhage, ‘Departementsbond’

    De Bond van ambtenaren bij Departementen van algemeen bestuur en Hooge colleges van Staat te ’s-Gravenhage is in 1904 opgericht om de belangen van de rijksambtenaren te behartigen. De mededelingen van de bond tonen de maatregelen van de Duitse beztter voor rijksambtenaren, zoals het ontslaan van de joodse ambtenaren.